εχουν περασει λιγες μερες και ισως εχουμε πει πολλα ... ομως, βρηκα αυτο το αρθρο/αφιερωμα στον Ευγενιο Σπαθαρη στην σημερινη Καθημερινη ... ειπα να το ποσταρω στο φορουμ
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_civ_1_12/05/2009_314237Ο κόσμος να με θυμάται σαν τη φωνή του Καραγκιόζη
Σαντρα Bουλγαρη
«Για μένα όλες οι φιγούρες ήταν παιδιά μου. Καμια φιγούρα δεν μου ήταν περισσότερο αγαπημένη από τον Καραγκιόζη αλλά δεν πρέπει να σταθούμε μόνο σε αυτόν. Απλά θα ήθελα ο κόσμος να με θυμάται σαν τη φωνή του Καραγκιόζη...», είχε πει κάποτε ο Ευγένιος Σπαθάρης.
Εζησε μέσα στην παράδοσή του. Οπως του τη δίδαξε ο πατέρας του, Σωτήρης Σπαθάρης. Αλλά δεν περιορίστηκε σ’ αυτήν. Αφομοίωσε την τέχνη της προηγούμενης γενιάς, έκανε δημοφιλέστερη τη σχολή του Πειραιά, κυρίως όμως εκσυγχρόνισε το πρότυπο που είχε απ’ αυτόν τον εξαθλιωμένο λαϊκό χάρτινο ήρωα η κατοχική γενιά.
Ο Σπαθάρης έκανε δημοφιλή πάλι τον Καραγκιόζη από τα χρόνια του ’70 και πέρα. Τον έκανε κατανοητό, πιο γλυκό, με τη χαρακτηριστική του πάντα πονηριά και την αγωνία για επιβίωση, αλλά και με άλλου είδους αγωνίες.
Τον έφερε στο Κολωνάκι και τα δυτικά προάστια, τον έκανε να αγωνίζεται και να σαρκάζει τον πολιτικό στίβο, να κριτικάρει τα σκάνδαλα και κάθε κοινωνικοπολική αναταραχή που βίωνε η σύγχρονη Ελλάδα. Τον έβαλε να πορεύεται με τους ήρωες της Επανάστασης, να κάνει αντίσταση τα χρόνια της χούντας.
Ο Σπαθάρης, με το επικοινωνιακό χάρισμα που διέθετε, οδήγησε τον Καραγκιόζη ακόμη και στην ορχήστρα του θεάτρου της Επιδαύρου το 2001 με την παρότρυνση του Μίμη Κουγιουμτζή.
Ετσι κι αλλιώς, είχε την τύχη να συναντηθεί με πολλούς «φωτισμένους» από τα χρόνια της δεκαετίας του ’50. Τότε που συναντήθηκε ο «Μέγας Αλέξανδρος» με το Χορόδραμα της Ραλλούς Μάνου και τη μουσική του Μάνου Χατζιδάκι, αργότερα τη Σοφία Βέμπο, το 1972 το «Μεγάλο μας τσίρκο» του Ιάκωβου Καμπανέλλη. Ηταν ο ίδιος που μας γοήτευσε στο «Πικρό ψωμί» του Γρ. Γρηγορίου, στην «Κιβωτό» με τη Μ. Μερκούρη και τον Μ. Αργυράκη, στον «Μέγα Αλεξανδρο» και τη «Λυσιστράτη» του Γ. Ζερβουλάκου, το «Τεριρέμ» του Απ. Δοξιάδη.
Ανοιξε το θέατρο σκιών σε άλλες τέχνες, αποτύπωσε τους ήχους του στα μονοπάτια του βινυλίου και της ψηφιακής επανάστασης στη δισκογραφία, κοντραρίστηκε με τους μύθους. «Συναγωνιζόταν τον Καζαντζίδη» τα χρόνια που μεσουρανούσε ο Τάκης Λαμπρόπουλος στην Κολούμπια - λένε όσοι έζησαν εκείνη την επιτυχία. Πράγματι, η φωνή του ήταν τόσο γνώριμη και αγαπητή όσο εκείνη του Καζαντζίδη και του Μπιθικώτση.
Και αν αυτό ανήκε στα χρόνια των γονιών μας, εμείς τον μάθαμε από το «Κύτταρρο» με τον Διονύση Σαββόπουλο. Και μαζί όλη η Ελλάδα και το εξωτερικό. Και ύστερα ήρθαν οι στίχοι του Ν. Γκάτσου και η μουσική του Στ. Ξαρχάκου «Εμένα φίλε με λένε καραγκιόζο» που ηχεί νωπό ακόμη, και οι εκπομπές του ΣΚΑΪ, όπως το τραγούδι «Για την Ελλάδα ρε γαμώτο» του Στ. Φωτιάδη. Η φήμη του εφτασε ώς την Κούβα και το Κρεμλίνο. Οι αυτοσχεδιασμοί του απασχόλησαν φεστιβάλ στην Ευρώπη και πανεπιστήμια.
«Είναι σαν τον Ελληνα...»Το Σάββατο που μας πέρασε ο Ευγένιος Σπαθάρης άφησε την τελευταία του πνοή στα 85 του χρόνια έπειτα από ατύχημα. Η σορός του θα εκτεθεί αύριο από τις 10 π. μ. έως τις 3 μ. μ. σε λαϊκό προσκύνημα στο Σπαθάρειο Μουσείο (λίγο πριν από την κηδεία του στο Κοιμητήριο Αμαρουσίου). Ανάμεσα στις φιγούρες του Καραγκιόζη, στα σκηνικά, τις εικόνες και τις αφίσες από τις παραστάσεις του.
Και αν ο Ευγένιος, όπως τον αποκαλούσε με αγάπη ο νεαρός Καραγκιοζοπαίχτης Τάσος Κώνστας (ιδρυτής του θεάτρου «Φιγούρες και Κούκλες» στην Πλάκα και επισήμως χρησμένος διάδοχος του Σπαθάρη), δεν έχανε ευκαιρία να κριτικάρει την έλλειψη κρατικής υποστήριξης για το θέατρο σκιών, η αίσθηση που σου έδινε όταν μιλούσε ήταν πως ο Καραγκιόζης έχει τη δύναμη να ζήσει. «Κατά βάθος είναι σαν τον Ελληνα. Στο τέλος τα καταφέρνει και επιβιώνει», έλεγε.
Το 1991 ίδρυσε το Σπαθάρειο Μουσείο αλλά και το Παγκόσμιο Μουσείο Θεάτρου Σκιών στο σπίτι του στο Μαρούσι. Στόχος του ήταν να ανεβάσει πολύ ψηλά τον Καραγκιόζη, τόσο σαν παραδοσιακό θέαμα όσο και σαν εξαιρετικό είδος τέχνης και τεχνικής. Οταν τον ρωτούσαν αν θα άλλαζε σε μια σύγχρονη ιστορία για τον Καραγκιόζη, απαντούσε πως όχι.
«Θα σατίριζε ό, τι σατίριζε πάντα. Ναι, και στον 21ο αιώνα το “θα φάμε, θα πιούμε και νηστικοί θα κοιμηθούμε” είναι διαχρονικό σατιρικό σύνθημα. Στα χρόνια μου, όλος ο κόσμος πείναγε, ήταν ξυπόλητοι, αλλά δούλευαν. Μάζευαν ξύλα, κάρβουνα η έχτιζαν. Σήμερα κανείς δεν είναι ξυπόλητος, αλλά όλοι πεινάνε...».
