Το παρακάτω μου πήρε αρκετό καιρό να το τελειώσω.Επειδή σχεδόν όλα είναι από αγγλικά κείμενα (μεταφράσεις που έκανα-και δεν είμαι κανένας μεταφραστής, αλλά νομίζω ότι είναι πολύ καλές, κάθε λέξη την μετάφρασα με αίμα και ιδρώτα :-P).Έτσι λοιπόν μου πήρε κάποιο καιρό να βρω τα κείμενα, τις ιστορίες και τις πηγές, να τα ξεδιαλέξω, να τα μεταφράσω να τα συνθέσω εν είδη ιστοριούλας, να γράψω και τα δικά μου πάνω σε αυτά.Κυρίως γιατί το άφηνα, το ξανάρχιζα καιταλοιπά.Ελπίζω να εκτιμήσετε τον κόπο μου γαϊδούρια.Επίσης κανονικά το κείμενο, συμπληρώνεται και με εικόνες όπως φωτογραφίες από αγγεία, σκίτσα, ζωγραφιές βασιλισσών, ευρήματα, αλλά δεν ξέρω αν και πως μπορώ να τα ανεβάσω εδώ.Ίσως κάποια στιγμή ανεβάσω κάπου το pdf εικονογραφημένο.
Προσκύνημα στην γυναίκα:Η ιστορία των συμβολισμών της υποταγής
<<προσκυνέω-κυνώ Η απλούστερη σημασία του είναι "σκύβω". Προέρχεται από το ρήμα "κυνέω" που σημαίνει "χαίρομαι" ή "φιλώ" σαν σκύλος. Η λέξη "προσκυνώ" στην ουσία σημαίνει "μιμούμαι τον σκύλο" >>
Εδώ παρουσιάζεται μια μικρή αναδρομή που έκανα πάνω σε αυτό που λέει ο τίτλος:στο προσκύνημα στην γυναίκα.Βασίλισσες, αυτοκράτειρες και γυναίκες σε θέση εξουσίας.Το προσκύνημα, το φίλημα του χεριού και του ποδιού ως αρχετυπικός χαιρετισμός και δήλωση υποταγής, θαυμασμού, παράκλησης, σεβασμού από τους υποτακτικούς τους.Το ότι αυτό επιλέγεται και ως ερωτική συναινετική συμπεριφορά στις σημερινές μέρες, δεν αφαιρεί σε τίποτα από την ασχήμια που έχει όταν γίνεται σε πραγματική διάσταση.Κάθε άλλο.Η ερωτική επιθυμία ως αναπαράσταση των πραγματικών πόθων των ανθρώπων δεν δικαιώνει ηθικά ένα καθεστώς αδικίας και ανωτερότητας.(Αν και σε πολλές περιπτώσεις για να φιλόύσες τα πόδια μιας βασίλισσας σήμαινε πως δεν ήσουν και κάνας περαστικός).Το να γονατίζει κανείς λόγω εθίμου ή ανάγκης μπροστά σε έναν άλλο άνθρωπο ακόμα και αν είναι γυναίκα και να της φιλάει δουλικά τα πόδια, είναι ένα απαράδεκτο γεγονός.Αν το κάνει ελεύθερα λόγω ερωτικής επιθυμίας είναι ένα πανέμορφο γεγονός.Άλλωστε οι συμμετέχοντες στις πρακτικές του λεγόμενου 'BDSM' με την γυναίκα σε θέση κυριαρχίας, ήταν αρκετές φορές άνθρωποι με ελεύθερο πνεύμα και σεβασμό για τον συνάνθρωπό και τους εαυτούς τους.Χαρακτηρηστικό είναι το παράδειγμα του ανθρώπου που το όνομά του δόθηκε στην ερωτική επιθυμία που έχουν όσοι διεγείρονται με τον πόνο και την ταπείνωση.Του Μαζόχ.Η λογοτεχνία του Μαζόχ είχε ασχοληθεί μεταξύ άλλων και με τους Εβραίους οι οποίοι στοχοποιούνταν και κυνηγιόντουσαν με αποκορύφωμα την ναζιστική θηριωδία περίπου μισό αιώνα μετά τον θάνατό του.Ήταν ενάντιος στον αντισημητισμό, σοσιαλιστής σύμφωνα με ορισμένους ενώ μεταξύ άλλων το έργο του Μαύρη Τσαρίνα συνδυάζει τον ερωτισμό και την καταγραφή της αδικίας αλλά και την αποκατάστασή της μέ έναν πολύ ωραίο τρόπο.Όλα αυτά τα γράφω για να πω πως τα όσα καταγράφω είναι όμορφα μόνο ως φαντασίωση και πως η πραγματική εξουσία και εκμετάλλευση είναι αποτρόπαιες.Μέσα από αυτά τα λογοτεχνικά έργα, τις ιστορίες και από τα περιστατικά, πραγματικά, διογκωμένα ή και ολότελα φανταστικά, όπως έχουν καταγραφεί πάντως, γίνεται μια ευχάριστη αναδρομή στο παρελθόν από μία υποτακτική προς την γυναίκα ματιά.
Προσπαθώ να καταγράψω σε έναν μικρό βαθμό, με πολλά λάθη ενδεχομένως και κυρίως με πολλές παραλείψεις την πραγματική ιστορία των εγκεφαλικών φαντασιώσεων της υποταγής.¨αλλωστε κάτι για να υπάρχει σήμερα έστω και ως αναπαράσταση, από κάπου πρέπει να έχει πάρει τα σκήπτρα.Το προσκύνημα και το φίλημα του ποδιού έχουν εντυπωθεί στη συνείδηση της κοινωνίας ως μια κατεξοχήν πράξη αυτουποτίμησης και δουλικότητας.Από την άλλη η δουλικότητα δεν είναι μόνο ιστορία αλλά και κάτι έτοιμο να ξαναβιωθεί ξανά.Δεν είναι μόνο μουσείο είναι και κάτι ζωντανό.Το φίλημα του ποδιού μιας γυναίκας δεν είναι πράξη δουλική μόνο γιατί το λέει η ιστορία.Είναι δουλικό, είναι ο ορισμός της δουλικότητας, γιατί το στόμα, το ανώτερο ίσως μέρος του ανθρώπινου σώματος, έρχεται σε επαφή με το κατώτερο μέρος της γυναίκας.Το πόδι της.Η απόλυτη αντίθεση.Τα χώματα και ο ιδρώτας, δέχονται ένα όλο ευλάβεια φιλί.Για να το πω καλύτερα για να καταγραφεί στην ιστορία ως δουλικό το φίλημα του ποδιού υπάρχουν λόγοι.Προσκύνημα.Όταν το κεφάλι φτάνει στο ύψος των ποδιών ή και χαμηλότερα από αυτά αν η γυναίκα βρίσκεται σε ανυψωμένη θέση.Όταν το σώμα βρίσκεται στην πιο ευάλωτη θέση που μπορεί να βρεθεί.Ακινητοποιημένο, παροπλισμένο, χωρίς οπτική του χώρου.Σε αντίθεση με την κυρίαρχη που στέκεται όρθια επιβλέποντας το κάθε τι, σε απόλυτη θέση ισχύος.
''προσκυνώ
1. κάνω υπόκλιση προσκυνάω
2. μεταφορικά λατρεύω
3. μεταφορικά υποτάσσομαι''
''πόδι: το ακραίο τμήμα του σκέλους των ανθρώπων και των σπονδυλωτών ζώων, που ορίζεται από τον αστράγαλο, τη φτέρνα και τα δάχτυλα''
''Φιλώ:ακουμπώ τα χείλη μου με τρυφερότητα''
<αρχ. προσκυνῶ "χαιρετώ με φίλημα" < πρός + κυνῶ "φιλώ
Ο ορισμός που δίνει ο Κάρολος Χούκ για το προσκυνώ: ''προσκυνώ (...) : Συντίθεται από την πρόθεση "προς" και το ρήμα κυνέω-ώ που σημαίνει "υποδέχομαι με χαρά". Η ρίζα του είναι η λέξη "κύων" που σημαίνει "σκύλος" . Ετσι, η λέξη σημαίνει στην κυριολεξία: "να πέφτω στα τέσσερα ή να κάνω χαρές, όπως ακριβώς ο σκύλος" Κάρολος Χουκ, "Κλείδα της ελληνικής διαθήκης: Επιλογή κειμένων με φιλολογική εξήγηση"
Σύμφωνα με τον Αλέξανδρο Αγγελή:
''(...)στα Αρχαία Ελληνικά, το «φιλώ» είναι «κυνέω / κυνώ», εξ’ού και το προσκυνώ (σημαίνει κάνω ένα βήμα μπροστά και δίνω ένα φιλί)(...) ''
''προσκυνέω-ώ: Φιλώ ή θαυμάζω από την ανατολίτικη συνήθεια να φιλούν τα χέρια ή τα γόνατα των ανωτέρων. Η απλούστερη σημασία του είναι "σκύβω". Προέρχεται από το ρήμα "κυνέω" που σημαίνει "χαίρομαι" ή "φιλώ" σαν σκύλος. Η λέξη "προσκυνώ" στην ουσία σημαίνει "μιμούμαι τον σκύλο" (F. Valpy, "Οι βασικές λέξεις της ελληνικής γλώσσας", Πανεπιστήμιο Καίμπριτζ, σελ. 154 και 244) ''
Προσκύνημα σημαίναι τελικά ο απόλυτος εξευτελισμός.Δεν είναι ένα απλό φιλί ούτε ένα απλό πέσιμο στα γόνατα.Είναι μια πρακτική που αποανθρωποιεί εξεφτελίζοντας το άτομο.Τον μετατρέπει σε ζώο, τον κάνει να παριστάνει τον σκύλο, χάνει την ανθρώπινή του διάσταση άρα και τα δικαιώματά που απορρέουν από αυτή και εξεφτελίζεται.Εξεφτελίζεται μπροστά στην όρθια ή καθιστή κυρίαρχη.Από την άλλη σε πολλά περιστατικά χάνεται η σημασία αυτής της πρακτικής και γίνεται απλό έθιμο.Θα δούμε περιστατικά, φανταστική λογοτεχνία και διηγήσεις που αφορούν τους συμβολισμούς της υποταγής από παλιά μέχρι το σήμερα.Προσκύνημα λόγω ανάγκης η και ως ερωτικός θαυμασμόςστην γυναίκα, βλέπουμε να παρουσιάζετα σε πολύ παλιά κέιμενα.
Στις επιστολές Παρασίτων του Αλκόφρονα ο οποίος έζησε τον 2ο μ.Χ. αιώνα, μας διηγείται πως ένας άντρας ήθελε να φιλήσει τα αποτυπώματα που άφησαν στο πάτωμα τα πόδια μιας γυναίκας.Συγκεκριμένα μιλάει για μια '' καλλίπηχυν καὶ εὐδάκτυλον, ταῖς βολαῖς τῶν ὁφθαλμῶν ἀπαστρά- πτουσαν'' τα αποτυπώματα των ποδιών της οποίας ο άντρας της διήγησης ήθελε να φιλήσει. ''βούλεσθαι τὰ τοῖν ποδοῖν ἴχνη καταφιλεῖν.''
Ο Φλάβιος Φιλόστρατος (160/170 - 244/249 μ.Χ.), καλεί μια γυναίκα σε ένα γράμμα του να αφήσει γυμνά τα πόδια της για εκείνους που θέλουν να τα φιλήσουν. ''Ετοίμους έχει τούς πόδας τοϊς βουλομένοις φιλεΐν''*3,4
Ενώ την καλεί να δώσει χάρη στην γη αφήνοντας πάνω της το ίχνος των ποδιών της.
Ακόμα δηλώνει σε μια γυναίκα πως θα ένιωθε εκστασιασμένος αν εκείνη τον πατούσε.''ὦ τρισευδαίμων ἐγὼ καὶ μακάριος, ἐὰν πατήσετε με''
Ενώ έχουμε και άλλες αναφορές λατρείας και θαυμασμού του γυναικείου ποδιού.
''Mή ύποδήση ποτέ, μηδε κρύψης τα σφυρά έψευσμένος και δολερους δέρμασιν, ών απατηλόν τό κάλλος έντή βαφή, ει μεν γάρ λευκόν φοροίης, συγχεις τήν τών''
"Ετοίμους έχει τούς πόδας τοϊς βουλομένοις φιλεΐν, καί μηδέχρυσοΰ δέου. μισώ τάς πέδας, ών ή πολυτέλεια τιμωρία διαφέρει''
Υπάρχουν όμως και πολύ παλιότερες αναφορές για το φίλημα του ποδιού.
''Το φίλημα των ποδιών αναφέρεται στη Νέα Διαθήκη (Λουκάς vii.45), και πιθανώς αναφέρεται στην Παλαιά Διαθήκη με την μεταφορική έκφραση ''γλύφουν την σκόνη''.''
Φιλί και φίλημα:Βιβλικές αναφορές
Ο Κρίστοφερ Ναϊρόπ στο βιβλί του ''Το φιλί και η ιστορία του'' γράφει: ''Το φιλί σεβασμού είναι αρχαίας προέλευσης·από τις πιο παλιές εποχές το βρίσκουμε να επιθέτεται σε ότι ήταν ιερό, ευγενές και άξιο θαυμασμού(...)κινούμενοι από θαυμασμό οι άνθρωποι φίλαγαν ακόμα και το χώμα, ενώ τόσο ο ήλιος όσο και το φεγγάρι δεχόντουσαν χαιρετισμό με φιλιά.''
Και πράγματι.Βλέπουμε αναφορές στον γραπτό λόγο για το φιλί θαυμασμού στο γυναικείο πόδι και το προσκύνημα στην γυναίκα, ακόμα και στην Βίβλο, αλλά και σε θρησκευτικά κείμενα παλαιότερων πολιτισμών.Συνεχίζοντας διαβάζουμε από τον Ναϊρόπ:
''Ο προφήτης Ησαϊας αναφέρει για τον τρόπο που θα πρέπει να προϋπαντούν οι άνθρωποι τις βασίλισσες.''Θα πρέπει να γονατίζουν με το πρόσωπό τους στην γη και να γλύφουν την σκόνη από τα πόδια τους'' (xlix.23)
'(...)queens (...):they shall bow down to thee with their face before the earth and lick up the dust of thy feet''(xlix. 23).''
''Ο Διόνυσος είναι η Σκιά του Γίγνεσθαι, ο Κόσμος των Φαινομένων μεταξύ φωτός και σκότους.''
Σημαντικό θα ήταν να αναφερθούμε και στην διαμαστίγωση.Έθιμο που γινόταν προς τιμήν της Θεάς Άρτεμις στην αρχαία ελλάδα και συγκεκριμένα στην Σπάρτη, όπου τον τόνο για την ανελέητη μαστίγωση των εθελοντικά συμμετεχόντων στο θρησκευτικό δρώμενο το έδινε η γυναίκα ιέρεια της Άρτεμις.
''Τελετουργικός αγώνας των Σπαρτιατών που αποτελούσε μέρος της γιορτής που γινόταν προς τιμή της Ορθίας Άρτεμιδος. Η γιορτή πήρε το όνομά της από το ρήμα "μαστιγόω", επειδή κατά τη διάρκεια της τελετής μαστιγώνονταν οι έφηβοι γύρω από το βωμό της Oρθίας Αρτέμιδος.
Η Διαμαστίγωσις ήταν αγώνας αντοχής στους πόνους, ήταν δηλαδή αγώνας καρτερίας. Το παλαιότερο όνομα του αγώνα ήταν Ευβάλκης.
Τη γιορτή την καθιέρωσε ο Λυκούργος γιατί σύμφωνα με κάποιο χρησμό έπρεπε να βρέχουν το βωμό της θεάς με ανθρώπινο αίμα κι έτσι με το αίμα των εφήβων που υπέμεναν το μαστίγωμα γύρω από το βωμό, ο βωμός ραινόταν με το αίμα τους.
Το ξόανο της Ορθίας Αρτέμιδος, ισχυρίζονταν ότι ήταν αυτό που είχε φέρει από τη χώρα των Ταύρων η Ιφιγένεια και ότι είχε τοποθετηθεί στο Λιμναίο της Λακωνίας και όχι στη Βραυρώνα. Το ξόανο είχε βρεθεί όρθιο ανάμεσα στους θάμνους κι σε εκείνο το σημείο είχαν ιδρύσει το ιερό της Ορθίας Αρτέμιδος.''
Ο Παυσανίας έγραψε για αυτή την τελετή:''ἡ δὲ ἱέρεια τὸ ξόανον ἔχουσά σφισιν ἐφέστηκε. τὸ δὲ ἐστιν ἄλλως μὲν κοῦφον ὑπὸ σμικρότητος, ἤν δὲ οἱ μαστιγοῦντές ποτε ὑποφειδόμενοι παίωσι κατὰ ἐφήβου κάλλος ἢ ἀξίωμα, τότε ἤδη τῇ γυναικὶ τὸ ξόανον γίνεται βαρὺ καὶ οὐκέτι εὔφορον· ἡ δὲ ἐν αἰτίᾳ τοὺς μαστιγοῦντες ποιεῖται καὶ πιέζεσθαι δι ̓ αὐτούς φησιν. οὕτω τῷ ἀγάλματι ἀπὸ τῶν ἐν τῇ Ταυρικῇ θυσιῶν
ἐμμεμένηκεν ἀνθρώπων αἵματι ἥδεσθαι. ''
''Ο βωμός εμπίπλαται αίματος καθώς περιφερόμενοι μαστιγοφόροι κτυπούν αλύπητα τους ολόγυμνους εφήβους, ενώ η ιέρεια της Αρτέμιδος, φέρουσα ανά χείρας το αρχαίο ξόανο της θεάς, επίκειται στον χώρο και προστάσσει ισχυρότερη μαστίγωση όταν αισθάνεται το ξόανο να βαραίνει επειδή οι μαστιγωτές φείδονται του κάλλους ή του αξιώματος εφήβων. Η καρτερία μετρείται των Εφήβων, οι οποίοι υπομένουν τη μαστίγωση μέχρι χύσης αίματος''
''Η ιεροτελεστία έγινε αγών Ελληνικώ τω τρόπω. Νικούσε ο πλείστην και βαρυτάτη μαστίγωση υπομείνας έφηβος-βωμονίκης. Η δόξα του Βωμονίκη τον ακολουθούσε σε όλη του τη ζωή. ''
Λυσαλέο μαστίγωμα λοιπόν σε μια θεολογικού χαρακτήρα γιορτή στην αρχαία Σπάρτη, προς χάριν μιας γυναίκας Θεάς, στην οποία συμμετείχαν εθελοντικά αυτοί που μαστιγόνονταν, και το μαστίγωμα δυνάμωνε με εντολή της ιέρειας, όταν ένιωθε το ξόανο που κρατούσε να γίνεται βαρύτερο.Για περισσότερα σχετικά με αυτό το έθιμο μπορείς να διαβάσεις το πόνημα ''Απόλλων Επικούριος στις Βάσσες, Θεός, Ναός, Τόπος'' Από το οποίο συλλέχτηκαν και τα περισσότερα στοιχεία που χρησιμοποιώ εδώ.
''Πηγή γοητείας, λατρείας, εμμονής και ίντριγκας, οι αρετές του ανθρώπινου ποδιού έχουν εξυμνηθεί από τις πρώτες εκφράσεις σκέψης της ανθρωπότητας.Στην μυθολογία, σε ιερές γραφές, και στον πυρήνα πολλών πολιτισμικών δοξασιών, το πόδι στέκει μόνο του από άποψη σημασίας και αναστήματος.
(...)Δηλαδή,Στην Ελληνική τέχνη, οι παρθένες θεές πάντοτε απεικονιζόντουσαν με τα πόδια τους καλυμένα, καθώς το γυναικείο πόδι πάντα θεωρούταν ένα πολύ ιδιαίτερο μέρος της ανατομίας, και κάτι που έπρεπε να φυλάτεται.(Οι ώριμες σεξουαλικά Θεές ωστόσο, αναμενόταν να χρησιμοποιούν τα γυμνά τους πόδια για να δελεάσουν και να ελέγξουν τους θεούς.)Και στην αρχαία ελληνική κοινωνία, η αποκάλυψη ενός ποδιού από μια γυναίκα ισοδυναμούσε με ανοικτή σεξουαλική πρόκληση.Έχετε στο μυαλό πως αυτή ήταν μια περίοδος της ιστορίας όπου οι Ελληνίδες γυναίκες συνήθως πήγαιναν για τις καθημερινές δουλειές τους με το ένα ή και τα δύο στήθη εκτεθειμένα.''
Η λατρεία του ποδιού και οι ρίζες της Ρεφλεξολογίας
''Proskynew είναι ένα αρχαίο Περσικό έθιμο που περιλαμβάνει γονάτισμα και τοποθέτηση του προσώπου στο έδαφος.Μερικές φορές το φίλημα του εδάφους είναι μέρος του εθίμου.Θεωρούταν ως μια πράξη υποταγής, σεβασμού ευγνωμοσύνης, ικεσίας, ανάγκης και ταπεινότητας και χρησιμοποιούταν σε όλες τις περιστάσεις.Το έθιμο θεωρείται πως έχει τις ρίζες του ως ένας μη-λεκτικός χαιρετισμός(...)''
Η λατρεία του ποδιού και οι ρίζες της Ρεφλεξολογίας
Αλλά και σε πολύ παλιά κείμενα θεολογικού χαρακτήρα, και συγκεκριμένα σε κείμενα που αφορούν την θεά Ινάνα (θεότητα των Σουμέριων, θεωρούταν η θεά της γονιμότητας,της αγάπης και του πολέμου) η οποία λατρευόταν ήδη από το 4.000 π.Χ..
Έχουμε τον παρακάτω μύθο για την Ινάνα και το Όρος Έμπιχ την οποία βρήκα στη wikipedia. Ο μύθος ξεκινάει με έναν ποιητικό ύμνο στην Ινάνα που περιγράφει την οργή της επειδή το βουνό αρνήθηκε να την προσκηνήσει.Η Ινάνα λοιπόν του λέει οργισμένη μεταξύ άλλων:
''Επειδή δεν έφερες την μύτη σου κοντά στο έδαφος
Επειδή δεν πίεσες τα χείλη σου στην σκόνη''
Σύμφωνα λοιπόν με την wikipedia:
''Αυτός ο μύθος περιγράφει την αναμέτρηση της Ινάνα με το Όρος Έμπιχ (Τζέμπελ Μακχούλ, κοντά στο σημερνό Σάικ Ιμπραήμ, Ιράκ) το οποίο αρνήθηκε να αναγνωρίσει την ανωτερότητά της.
Η ιστορία ξεκινά με έναν εισαγωγικό ύμνο που εξυμνεί την Ινάνα.Η θέα ταξιδεύει σε όλο τον κόσμο, μέχρι που έρχεται στο Όρος Έμπιχ και ακολούθως οργίζεται από την φαινόμενη έλειψη σεβασμού και την φυσική του ομορφιά , και καθυβρίζει το βουνό:
Βουνό, εξαιτίας του υψομέτρου σου, εξαιτίας του ύψους σου
Εξαιτίας της καλοσύνης σου, εξαιτίας της ομορφιάς σου,
Εξαιτίας του ιερού ενδύματός σου
Επειδή ο Αν σε δημιούργησε
Επειδή δεν έφερες την μύτη σου κοντά στο έδαφος
Επειδή δεν πίεσες τα χείλη σου στην σκόνη
Ζητά από τον Θεό Αν να της επιτρέψει να καταστρέψει το βουνό.Ο Αν αρνείται, αλλά παρά την άρνησή του, η Ινάνα προβαίνει σε επίθεση και καταστροφή του βουνού(...)''
Στον παραπάνω μύθο βλέπουμε την γυναικεία δύναμη να απαιτεί απόλυτη υποταγή ακόμα και από κάτι τόσο δυνατό όπως ένα πανύψηλο όρος.Και όταν δεν υποτάσεται με τον πλέον ταπεινωτικό τρόπο, δηλαδή να βάλει την μύτη του δουλικά στο έδαφος και να φιλήσει με τα χείλη του το χώμα μπροστά στα πόδια της εκείνη επιτίθεται και το καταστρέφει αγνοώντας μάλιστα μία άλλη αρσενική θεότητα.
Συμφωνα μάλιστα με μια αναφορά που ίσως να είναι υπερβολική, το να στέλενεις φιλιά στους Θεούς προέρχεται από την Μεσοποταμία στην οποία δοξαζόταν η παραπάνω Θεά.
''Η πράξη του να στέλνεις φιλιά κατάγεται από την Μεσοποταμία σαν μέσο για να κερδίσεις εύνοια από τους Θεούς.'' Η τέχνη, η ιστορία και το νόημα του φιλιού- Λάρυ Γκέτλεν
''Τότε στάθηκε όρθια πάνω στο κατώφλι του θαλάμου και χωρίς να κάνει ούτε ένα βήμα μπροστά, είπε στον άνδρα που στέκονταν στην σκιά:''Έλα- φίλα τα πόδια μου γιε σκύλου''
Και μόλις το έκανε, φίλησε τα χείλη του.''
Αφροδίτη Πιέρ Λούις
Παρόλο που συνήθως όσο πιο παλιά κοιτάει κανείς τόσο πιο ανδροκρατούμενη ήταν η κοινωνία υπήρξαν πολλές βασίλισσες και κυρίαρχες ανά τον κόσμο όπως η πέμπτη Φαραώ της 18ης δυναστείας της Αρχαίας Αιγύπτου Χατσεψούτ που γεννήθηκε το 1508 π.Χ. και πέθανε πενήντα χρόνια αργότερα.
''Είδε την Χατσεψούτ να στέφεται Φαραώ της Αιγύπτου, η μόνη γυναίκα που φόρεσε ποτέ το Διπλό Στέμα εκτός από την Κλεοπάτρα την Ελληνίδα που επρόκειτο να φέρει την πτώση της Αιγύπτου δεκαπέντε εκατοντάδες χρόνια αργότερα.Τότε την είδε καθήμενη σε μία τελετή καθώς οι βασιλείς της γης γονάτισαν μπροστά της φέρνοντας της δώρα από τα πέρατα της γής.''
Η Μεγάλη Βασίλισσα Χατσεψούτ-Αρχαία Αίγυπτος, η μυθολογία
''Αντί να κάνει χρήση αυτού του πλεονεκτήματος, και να θέσει τον εαυτό του στα σοβαρά προς υπεράσπισή του, παρατηρόντας τις κινήσεις της Κλεοπάτρας που τον πρόδωσε, ήρθε, εντελώς οπλισμένος όπως ήταν, για να ρίξει τον εαυτό του στα πόδια της, και να φιλήσει τα χέρια της.''
Η αρχαία ιστορία των Αιγυπτίων, Καρθαγιανών, Ασσύριων, Βαβυλώνιων, Μηδών και Περσών, Μακεδόνων και Ελλήνων Τσαρλς Ρόλιν
Όσον αφορά το προσκύνημα και τη χρήση του φιλιού για να δείξει κανείς υποταγή στην Αρχαία Αίγυπτο, διαβάζουμε το παρακάτω:
''Στην Αίγυπτο ένας κατώτερος φιλάει το χέρι (…) γενικά στο πίσω μέρος, αλλά μερικές φορές, για ειδική ευμένεια στην παλάμη επίσης.Για να δηλώσει κανείς απελπισμένη υποταγή, και να ζητήσει χάρες, συχνά φιλιούνται τα πόδια αντί των χεριών.''
Ο ορισμός του φιλιού και η σημασία του – Βιβλικό λεξικό
Στη νουβέλα του Ρίντερ Χάγκαρντ ''Κλεοπάτρα'' που εκδόθηκε το 1889, ο κεντρικός ήρωας, ο ιερέας Χάρμασης που προσπαθεί να ανατρέψει την Κλεοπάτρα, μας μιλάει για μια λεκτική επίθεση που δέχεται:
''Συ Περίγελε!Συ απόβλητε!Συ καταφρονεμένε!Αρνήσου το αν δύνασαι.Πάντα οπισθοχωρείς μπροστά μου γνωρίζοντας τι είσαι, ε λοιπόν ας οπισθοχωρείς!Σύρσου στα πόδια της Κλεοπάτρας, και φίλα τα σανδάλια της για όση ώρα την ευχαριστεί να ποδοπατά το σόι, το χώμα των προγόνων σου, αλλά ειλικρινά άνθρωπε οπισθοχώρησε!Οπισθοχώρησε!''
Ενώ συνεχίζει
(...)Και έτσι η βασικός πρωτουργός του ονείδους μου έγινε ολοκληρωτικά, η πιο αγαπητή αγαπημένη μου, και την αγάπησα με μια δυνατή αγάπη που μεγάλωνε και μεγάλωνε, μέχρις ότου κατά πως φαίνεται κατάπια το παρελθόν και έκανα το παρόν ένα όνειρο.Γιατί με είχε κατακτήσει, με είχε ληστέψει από την τιμή μου, και με διαπότισε με ντροπή στα χείλη, και εγώ, ταλαίπωρα πεσμένος κάτω, τυφλό ναυάγιο, φίλησα την ράβδο που με ράπισε και ήμουν ολότελα σκλάβος της.''
Κλεοπάτρα Ρίντερ Χάγκαρντ
Το παραπάνω θα λέγαμε είναι η επιτομή του μαζοχισμού, όχι μόνο στην ερωτική του αλλά και στην ψυχολογική του εκδήλωση.Σύμφωνα με μια θεωρία ένας μαζοχιστής προσπαθεί να ξαναβιώσει μια τραυματική κατάσταση του παρελθόντος πιστεύοντας πως αυτός είναι ο τρόπος να την ξεπεράσει.Δεν αποφεύγει τον πόνο, αντιθέτως προσπαθεί να τον ξαναζήσει για να πετύχει την λύτρωση.Εδώ λογοτεχνικά τουλάχιστον ο ήρωάς μας από την απόλυτη ταπείνωση φτάνει στην λύτρωση και δηλώνει πως ''έκανε το παρόν ένα όνειρο''.Μια λύτρωση μαζοχιστική βέβαια, η λύτρωση της παράδοσης.
Πίσω στην Ελλάδα η μάλον όχι ακριβώς, μιας και το παρακάτω είναι μεν ένας μύθος υποταγής στην γυναίκα και αποανθρωποίησης του άντρα μπροστά της, που εξελίσεται στην αρχαία ελλάδα μεταξύ του Μέγα Αλέξανδρου, του Αριστοτέλη και της Φύλιδας, αλλά πρόκειται για έναν μύθο μεσαιωνικό, και πολύ μεταγενέστερο.Η όμορφη και νεαρή Φύλλιδα εξεφτελίζει τον Αριστοτέλη όταν εξαιτίας του την χωρίζει ο Μέγας Αλέξανδρος, και παίζει μαζύ του, πείθοντας τον να παραστήσει το άλογο της, ενώ καλεί στα κρυφά και τον Αλέξανδρο πράγμα που μεγιστοποιεί την ταπείνωση του Αριστοτέλη.Μάλιστα υπάρχουν πάρα πολλά έργα τέχνης εμπνευσμένα από αυτό τον μύθο.Τι διαδραματίζεται λοιπόν στην ιστορία μας;
''Σύμφωνα με τον μύθο, ο Αλέξανδρος γνωρίζει κάποτε μια Ινδή πριγκίπισσα, την Φυλλίδα, την οποία ερωτεύεται παράφορα και παντρεύεται. Τον απορροφούν τόσο μάλιστα οι απολαύσεις που του προσφέρει ώστε παραμελεί τις υποθέσεις της αυτοκρατορίας. Οι σοφοί της Μακεδονίας ανησυχούν τότε και στέλνουν στην Ινδία τον γέροντα πλέον Αριστοτέλη για να συνετίσει τον παλιό του μαθητή. Ο Αριστοτέλης βάζει κάτω τον Αλέξανδρο κι αρχίζει τις νουθεσίες, του μιλά για την υπεροχή του πνεύματος έναντι της σάρκας, για τη ματαιότητα της ηδονής και το παροδικόν του έρωτα κι εκείνος, πάντα μαθητής μπροστά στο μεγάλο φιλόσοφο, μεταστρέφεται. Ξεχνά πια την Φυλλίδα και επιστρέφει στα στρατιωτικά και πολιτικά του καθήκοντα. Η πριγκίπισσα ωστόσο αποφασίζει να εκδικηθεί τον Αριστοτέλη και να διεκδικήσει πίσω τον Αλέξανδρο. Καταστρώνει σχέδιο. Παραμονεύει τον Αριστοτέλη και, κάθε φορά που περνά από μπροστά του, ανασηκώνει εδώ λίγο τον χιτώνα της, αποκαλύπτει εκεί λίγο το στήθος της, μέχρι που επιστρέφουν στον γέροντα φιλόσοφο παλιά δαιμόνια και αρχίζει σιγά σιγά τις φιλοφρονήσεις και τις τυχαίες δήθεν συναντήσεις στα προαύλια και τους διαδρόμους του παλατιού. Η Φυλλίδα προσποιείται πως σταδιακά ενδίδει στις πολιορκίες του και με λόγια, μικρές κινήσεις, βλέμματα και υποσχέσεις, φουντώνει την επιθυμία του. Όταν πια ο Αριστοτέλης έχει παραδοθεί εντελώς, η Φυλλίδα κανονίζει να τον συναντήσει για να του προσφερθεί, στην πραγματικότητα σκοπεύοντας να τον ταπεινώσει. Καλεί τον Αλέξανδρο να του αποκαλύψει κάτι σημαντικό για το δάσκαλό του και για τη δύναμη της επιθυμίας και τον κρύβει πίσω από έναν τοίχο. Όταν έρχεται ο Αριστοτέλης, η Φυλλίδα του ζητά, τελευταία δοκιμασία πριν την κάνει δική του, να την αφήσει να τον καβαλήσει και να την μεταφέρει γύρω γύρω στην αυλή σαν να ήταν υποζύγιο. Ο Αριστοτέλης δέχεται, ζαλισμένος από τον πόθο, η Φυλλίδα τον καβαλά, ο Αριστοτέλης περπατά στα τέσσερα, η Φυλλίδα τον μαστιγώνει και ο πόθος ξαναγυρνά στον Αλέξανδρο που παρακολουθεί τη σκηνή από την κρυψώνα του.
Ο μεσαιωνικός αυτός μύθος που βασίζεται τόσο μεσαιωνικά στην αντιστροφή των ρόλων -ο φιλόσοφος που γίνεται ζώο, η γυναίκα που γίνεται αναβάτης, ο βασιλιάς που για να ξαναγίνει βασιλιάς πρέπει να χάσει την επιθυμία του και για να ξαναβρεί την επιθυμία του πρέπει να μείνει θεατής- κρύβει βέβαια, εξίσου μεσαιωνικά, και μια αντιστροφή ρόλων που μπορεί να γίνει αντιληπτή μόνον σωματικά και αποτελεί τη βιωματική και τελετουργική κριτική της εξουσίας που έχει περιγράψει ο Μπαχτίν στον Γαργαντούα: την αντιστροφή στη σχέση άρχοντα αρχόμενου, μια διαρκή πολικότητα, που είναι εγγεγραμμένη στις σχέσεις εξουσίας όπως είναι εγγεγραμμένη και στην πρακτική του ταπεινωτικού έρωτα, που είναι πλέον γνωστή ως σαδομαζοχισμός και την οποία σε ορισμένους μπορεί να θυμίζει η περιπέτεια του Αριστοτέλη με την Φυλλίδα. Η αντίληψη αυτής της πολικότητας διαπνέει την μεσαιωνική, λαϊκή κριτική στον Ηγέτη.''
Ο Μεταξάς και η φύλλιδα-Τεχνιέντως
Αν και ο παραπάνω μύθυος δεν είναι ...προσκύνημα σε βασίλισσα αλλά μάλλον είναι περισσότερο μια ερωτική ιστορία την παρουσιάζω για τα ξεκάθαρα μαζοχιστικά και σαδιστικά στοιχεία που αυτή περιέχει, αλλά και γιατί πρόκειται για μια αρκετά διαδεδομένη αφήγηση.Άλλωστε και το καβαλίκευμα ίσως είναι ένας τρόπος προσκυνήματος η μάλλον για να το πω καλυτερα σίγουρα είναι ένας τρόπος αυτοταπείνωσης και αποανθρωποίησης, μιας και μπορεί να μην παριστάνει κανείς τον σκύλο (κυνω+προς=προσκυνώ) αλλά παριστάνει το άλογο ταπεινομένος και παραδομένος στην εξουσία της γυναίκας, στην προκειμένη περίπτωση στην ερωτική σαγήνη της.
''Στις Βιβλικές εποχές τα παπούτσια ήταν φτιαγμένα από δέρματα ζώων, και αυτά ήταν δύσκολο να καθαριστούν.Αυτό ίσως εξηγεί γιατί τα παπούτσια στην Παλαιά Διαθήκη, μια αγροκτηνοτροφική κοινωνία έφτασαν να αντιπροσωπεύουν όλα όσα ήταν ακάθαρτα.Τα εμβλήματα της βρωμιάς αφηνόντουσαν έξω από τα σπίτια και θεωρούνταν αταίριαστα για ιερά μέρη.Τα εωρισκόμενα σε υποδήματα πόδια έπρεπε να εξαγνιστούν και αυτή η ευθύνη συνήθως έπεφτε στον κατώτερο υπηρέτη του σπιτιού.(...)Το πλύσιμο των ποδιών γίνονταν αντιληπτό σαν μία τιμή ή υπηρεσία και έγινε ένα κοινό εβραίκό έθιμο στα επίσημα συμπόσια και εκτελούταν πριν η μετά την γιορτή.
Το πλύσιμο των ποδιών, όταν γίνεται από κάποιον πέρα από τον κατώτατο υπηρέτη του σπιτικού, πέρνει μια σπουδαία συμβολική σημασία.Οι περισσότερες αρχές αναγνωρίζουν αυτή την σεμνή πράξη ως μια εσκεμένη πράξη ταπεινότητας, ένα σημάδι σεβασμού ή εσκεμμένου αυτο-εξευτελισμού
Σύμφωνα με τον Μπρας (1989), το να φιλάς πόδια ήταν χειρονομία φόρου τιμής και σεβασμού, ευρισκόμενη μακρυά από τις ερωτικές της ρίζες.''
Οι ρίζες του πλυσίματος και φιλήματος του ποδιού του ποδολόγου και ιστορικού παπουτσιών Κάμερον Κίπεν
bootlick
/ˈbuːtˌlɪk/
verb
1.
(informal) to seek favour by servile or ingratiating behaviour towards (someone, esp someone in authority); toady
Derived Forms
bootlicker, noun
Word Origin and History for bootlick
n.
also bootlicker, "toady, servile follower," 1846, from boot (n.1) + agent noun from lick (v.). Foot-licker in the same sense is from 1610s.
bootlick
verb
To serve and flatter a superior; curry favor; apple-polish, brown-nose: Boss kisser-uppers will always be with us, boot-licking their way through the workplace (1840s+
Διαχρονικά λοιπόν το φίλημα του ποδιού ήταν αυτό που είναι και τώρα-μια πράξη ταπείνωσης ή θαυμασμού.Από την Μεσοποταμία μέχρι την αρχαία ελλάδα και την ρώμη είχε βασικά την ίδια σημασία, ακριβώς γιατί το πόδι όπως είπαμε είναι το πιο ακάθαρτο μέρος και για να βάλει κανείς την γλώσσα του πάνω σε αυτό πρέπει να αισθάνεται βαθύ θαυμασμό ή να υπάρχει κάποια μεγάλη ανάγκη για να το κάνει.Δεν λείπουν όμως όπως είδαμε και οι καταγεγραμμένες περιπτώσεις ( σε περίοδους που το να καταγραφεί κάτι και να διασωθεί σε μας χρόνια αργότερα ήταν κάτι πολύ δύσκολο, άρα έιναι ασφαλές να υποθέσουμε πως ήταν και τότε μια διαδεδομένη αρωτική φαντασίωση και ερωτική πρακτική) όπου αυτό γίνεται ως κομμάτι όχι ανάγκης αλλά ερωτικής επιθυμίας.Είδαμε τον πόθο του αρχαίου έλληνα να φιλήσει τα σημάδια που άφηναν στο χώμα τα πόδια της αγαπημένης του.Όπως θα δούμε τώρα και ένα περιστατικό που διασώζεται για την Μεσσαλίνα και τον θαυμασμό ερωτικής φύσεως που έδειχνε στα πόδια και τα υποδήματά της ο Λούσιος.Φαίνεται λοιπόν πως κάθε εμπειρία και κάθε βίωμα από τον πραγματικό κόσμο, μπορεί να περάσει στην σφαίρα του ερωτικού κόσμου και της ερωτικής αναπαράστασης.Άρα το ποδοφίλημα το προσκύνημα και η ταπείνωση ήταν από παλία όχι μόνο πραγματκές πράξεις υποταγής αλλά και ερωτικές αναπαραστάσεις.
''(Αυτή η ιστορία για εκείνη διαδώθηκε από την διάδοχο της Μεσσαλίνας, Αγριπίνα, η οποία ήταν επίσης μία υπολογίστρια, ύπουλη και πλανεύτρα γυναίκα)
(...)Ήθελε να κάνει σεξ με τον Λούσιο ο οποίος ήταν ο πατέρας του Αυτοκράτορα Βιτέλου.Στην πρώτη τους συνάντηση, ο Λούσιος της ζήτησε νααφαιρέσει ένα από τα στολισμένα με κοσμήματα σανδάλια της.Ο Ρόσι γράφει στο βιβλίο του Η ερωτική ζωή του ποδιού και του παπουτσιού:(1976:192)
Αφαίρεσε το ένα σανδάλι, το φίλησε παθιασμένα, και ξαφνικά έτρεξε έξω από το σπίτι με αυτό.Συνέχισε να κουβαλάει το σανδάλι κρυμμένο μεταξύ της ρόμπας και του χιτώνα του, φιλόντας το σε στιγμές ιδιώτευσης από καιρό εις καιρό, με εκστατική θέρμη.Μια φορά πιάστηκε να το κάνει αυτό δημόσια, και ξαφνικά ''εκτέθηκε''.Αλλά κανείς δεν τον αναγνώρισε σαν τον παπουτσοφετιχιστή που ήταν.Αντ' αυτού, το φίλημα του σανδαλιού παρερμηνεύτηκε σαν ένα είδος καλοπιάσματος με γλύψιμο μπότας.Και έτσι προέκυψε η ακόμα δημοφιλής έκφραση, ''Έχει φιλήσει την παντόφλα της Μεσσαλίνας,'' που αναφέρεται σε οποιονδήποτε κολακεύει και φέρεται δουλοπρεπώς για να κερδίσει εύνοια.
Σε αυτή την ιστορία, η επιθυμία της Μεσσαλίνας για ερωτική ικανοποίηση ματαιώθηκε από τον φετιχισμό με τα παπούτσια που είχε ο Λούσιος, ο οποίος φαίνεται πως ήταν πιο δυνατός από την επιθυμία του για σεξουαλική συνουσία.Το βιβλίο καταπιάνεται με τον φετιχισμό για το πόδι και το παπούτσι καθόλη την διάρκεια της ιστορίας και έχει πολλές ιστορίες να πει για τους περίεργους τρόπους με τους οποίους οι άνθρωποι σινδεόντουσαν (ήτοι ερωτικά) με τα πόδια και το παπούτσι.''
Η τέχνη της ξελογιάστρας:Τεχνικές των μεγάλων Ξελογιαστρών από τα Βιβλικά χρόνια εώς την Μεταμοντέρνα Εποχή Άρθουρ Μπέργκερ
(στμ δυστυχώς δεν βρίσκω κάπου το βιβλίο του Ρόσι στο οποίο αναφέρεται ο Μπέργκερ.Φαίνεται να έχει επίσης πολλά στοιχεία, αν κάποιος ξέρει κάτι για αυτό ας επικοινωνήσει)
''Ο Λούσιος, ο γιος του ρωμαίου αυτοκράτορα Βιτέλιου, κουβαλούσε ένα από τα σανδάλια της Μεσσαλίνας.Οσουεντόνιους μας λέει πως ο Λούσιος ''Ικέτευε την Μεσσαλίνα να του χαρίσει το προνόμιο του να της βγάλει τα παπούτσια· οπότε και φρόντιζε το δεξί παπούτσι μέσα στην ρόμπα του, και περιστασιακά το έβγαζε έξω για να το φιλήσει.''''
Η χαρά είναι όλη δική μου: Μια ιστορία του Διεστραμένου Σεξ
Ο Λούσιος που ένιωθε πως η μεγαλύτερη τιμή που μπορούσε να του γίνει ήταν να βγάλει τα παπούτσια από τα πόδια της Μεσαλίνας, σε μια ακραία φετιχιστική εκδήλωση θαυμασμού.Εδώ φαίνεται και σε ένα βαθμό η διαφορά της υποταγής από τον φετιχισμό, αν και συνδυάζονται κάπως και τα δύο στην συγκεκριμένη περίπτωση.Πάντως γενικά ακόμα και στην ερωτική αναπαράσταση η υποταγή παίρνει διαφορετική τροπή από τον φετιχισμό.Φετιχισμός είναι να γεμίσεις ένα πόδι φιλιά και να το γλύφεις με τις ώρες γιατί το θαυμάζεις ως τέτοιο.Υποταγή είανι να δώσεις δύο φιλιά, ως σημάδι πως υποτάσεσαι, μέσα σε ένα ευρύτερο σενάριο όπου δεν είναι το πόδι το αντικείμενο θαυμασμού αλλά η ίδια η γυναίκα, και το φίλημα του ποδιού είναι απλά ο τρόπος για να δειχθεί υπακοή.Για πολλούς το παιχνίδι υποταγής είναι πολύ ομορφότερο από το φετιχιστικό, αλλά και το αντίστροφο αν και πολλές φορές δεν υπαρχει ξεκάθαρος διαχωρισμός του υποτακτικού από τον φετιχιστή αλλα αυτά τα δύο διαπλέκονται.
Οσον αφορά το φιλί γενικά αλλά και συγκεκριμένα το φιλί υποταγής, διαβάζουμε το εξής:
''Οι δημόσιες επιδήξεις στοργής ήταν σίγουρα περιθωριακές-μόνο σε αυστηρά καθορισμένες περιστάσεις ένα πραγματικό φιλί θεωρούταν μη ανάρμοστο σε δημόσιο χώρο.Ακριβώς όπως συμβαίνει σήμερα, το απο-πλαι-στο-πλαι ''αέρινο φιλί'' (που ονομαζόταν osculum, που σημαίνει ''μικρό στόμα'' ή σούφρα) ήταν κοινό σαν μια μορφή χαιρετισμού, αλλά δεν θεωρούταν σημαντικό.Μπορούσες επίσης να φιλήσεις ένα χέρι, ένα δαχτυλίδι, ή ένα πόδι σαν ένα δημόσιο σημάδι υποταγής.''
Αρχαίο Ρωμαϊκό Ρομάντζο/Φίλημα
Μια άλλη περίπτωση γυναίκας σε θέση ισχύος για την οποία η ιστορία μας άφησε πικάντικες διηγήσεις (ίσως υπερβολικές διηγήσεις) είναι η Αυτοκράτειρα Θεοδώρα.Σε καιρούς ίντριγκας και εξουσιομανίας λοιπόν η Θεοδώρα βρέθηκε, μάλλον πέρα από κάθε προγνωστικό στην θέση της Αυτοκράτειρας.Να μερικές γενικές πληροφορίες για εκείνη.
''Ανεξάρτητα από τις ρίζες της και την πρώιμη ζωή της, η Θεοδώρα προσάρμοσε την ζωή της πλήστως πρόθυμα στην θέση και τα καθήκοντα της αυτοκρατορικής ηγεμονίας.Αγαπούσε και μετείχε πλήρως των ανέσεων που ακολουθούσαν την ανώτατη εξουσία.Στα διαμερίσματά της στο βασιλικό παλάτι, και στις πολυτελείς βίλες και κήπους της στην Προποντίδα και τον Βόσπορο, επωφελήθηκε από όλες τις πολυτέλειες και τις λεπτότητες της βασιλικής θέσης.Πάντοτε με την θυληκότητα,, και την ματαιοδοξία της σωματικής της γοητείας, πρόσεξε στο έπακρο την ομορφιά της.Για να δείχνει ξεκούραστη και απαλή στην όψη της, παρέτεινε τους υπνάκους της μέχρι αργά το πρωί· για να δώσει στην μορφή της ζωηρότητα και χάρη, έκανε συχνά μπάνια, στα οποία πετύχαινε την πολύωρη ανάπαυση της.Όντας μη ευχαριστημένη με την ισχνή τροφή που ικανοποιούσε τον Ιουστινιανό, το τραπέζι της ήταν πάντα προμηθευμένο με τα καλύτερα Οριεντάλ πιάτα, τα οποία σερβιρίζονταν με εκλεκτό και λεπτό γούστο.Κάθε επιθυμία της ικανοποιούταν άμεσα από τις κυρίες της αυλής και τους ευνούχους.Σαν αληθινή νεοαριστοκράτισσα, απολάμβανε το περίπλοκο πρωτόκολλο της αυλής.Έκανε τους ανώτατους αξιωματούχους να κσαπλώνουν στο πάτωμα μπροστά της, επιβάλοντας σε όλους όσους επιθυμούσαν ακρόαση μακρές και εξευτελιστικές καθυστερήσεις.Κάθε πρωί μπορούσες να δεις τις πιο επιφανείς προσωπικότητες του Βυζαντίου να σινωστίζονται στον προθάλαμο της σαν στρατιές σκλάβων, και όταν τους επιτρέποταν η είσοδος για να φιλήσουν τα πόδια της Θεοδώρας, η αποδοχή τους εξαρτιόταν σε γενικές γραμμές από την διάθεση της στιγμής.Αυτές οι λεπτομέρειες δείχνουν με τι ευχέρεια, με τι υποχρεοτικότητα, η Θεοδώρα προσαρμόστηκε στις συνθήκες της τάξης της.''
Γυναίκες της Πρώιμης Χριστιανοσύνης – Άλφρεντ Μπρίτεν
Ορισμένες ιστορίες με πρωταγωνίστρια την ίδια είναι οι εξής:
''Τώρα όσον αφορά τον Ιουσινιανό ήταν μάλλον εύκολο να διευθύνει τα πάντα, όχι μόνο λόγω της βολικής διάθεσής του, αλλά επίσης επειδή σπάνια κοιμόταν, όπως έχει δηλωθεί, και ήταν ο πιο προσιτός άνθρωπος στον κόσμο.Για΄τι ακόμα και άντρες με μικρή περιουσία και εντελώς αφανείς είχαν την απόλυτη ελευθερία, όχι απλώς να σταθούν μπροστά σε αυτόν τον τύρανο, αλλά επίσης να συνομιλήσουν μαζύ του και να χτίσουν σχέσεις εμπιστοσύνης με αυτόν.Η Αυτοκράτειρα, από την άλλη, δεν μπορούσε να προσεγγισθεί ούτε από τους άρχοντες, εκτός και αν δαπανούσαν αρκετό χρόνο και κόπο, αλλά , στην πραγματικότητα, έπρεπε να περιμένουν αδιάκοπα προς ευκολία της, με μια δουλοπρεπή επιμέλεια, περιμένοντας σε ένα μικρό και πνικτικό προθάλαμο ατέλειωτες ώρες.Γιατί ήταν ένα ρίσκο πέραν του υποφερτού για οποιονδήποτε από τους επίσημους να είναι αφηρημένος.Και στέκονταν εκεί αδιάκοπα πάνω στις μύτες των ποδιών τους, ο καθείς τεντόνοντας το κεφάλι του για να το κρατήσει ψηλοτερα από τα άλλα άτομα γύρω του, ούτως ώστε, ίσως οι ευνούχοι να οτν έβλεπαν όταν έβγαιναν.Και μερικοί από αυτούς κλητεύονταν τελευταίοι, μετά από πολλές μέρες, και κατευθυνόντουσαν στην παρουσία της με μεγάλο φόβο πως πολύ γρήγορα θα αναχωρούσαν, έχοντας απλά υποκλιθεί και έχοντας αγγίκσει το κουντουπιέ κάθε ποδιού της με την άκρη των χειλιών τους.Γιατί δεν υπήρχε καμιά δυνατότητα να μιλήσουν ή να θέσουν κάποιο αίτημα αν δεν τους είχε προστάξει να το κάνουν.Γιατί η Διακυβέρνηση είχε βουλιάξει σε μια δουλοπρεπή κατάσταση, με εκείνη ως εκπαιδεύτρια- σκλα΄βων.Έτσι το Ρωμαϊκό Κράτος καταστρεφόταν, μερικώς από τον τύρανο, που φαίνοταν υπερβολικά καλής-πάστας, και μερικώς από την Θεοδώρα, που ήταν σκληρή και υπερβολικά δύσκολη.Γιατί ενώ στην καλή-φύση του ενός υπήρχε αστάθεια, η δύσκολη φύση του άλλου ήταν σταθερή σαν ράβδος.
(…)
Αλλά η Θεοδώρα γνωρίζοντας τον σκοπό του εκ των προτέρων, έδωσε εντολή στους ευνούχους όταν ο πατρίκιος θα στεκόταν μπροστά της, πως θα έπρεπε όλοι να σταθούν σε έναν κύκλο γύρω του και θα έπρεπε να την ακούν προσεκτικά καθώς θα μιλούσε, υποδεικνύοντάς τους τι λέξεις θα έπρεπε να πουν σαν ένα είδος ''απάντησης''.Και όταν ο πατρίκιος μπήκε στα γυναικεία καταλύματα, έδειξε υποταγή με τον συνηθισμένο εθιμικό τρόπο, και με ένα πρόσωπο που φαίνοταν λεκιασμένο με δάκρυα, είπε, ''Αφέντρα, είναι λυπηρό για έναν άντρα της πατρικιανής τάξης να χρειάζεται χρήματα.
(...)
Και η γυναίκα αποκρίθηκε τραγουδιστά, ''Ω Πατρίκιε τάδε και τάδε'' (ονοματίζοντάς τον) και η χορωδία των ευνούχων, πιάνοντας τον τόνο ανταποκρίθηκε λέγοντας ''Έχεις μεγάλη κοίλη''.
Και όταν ο άντρας έκανε ξανά ικεσία και άρθρωσε λέξεις όμοιες με αυτό που είπε προτύτερα, η γυναίκα απάντησε ξανά στον ίδιο τόνο και η χορωδία τραγούδησε την απάντηση, μέχρι που ο φτωχός φουκαράς σε απόγνωση έδειξε υποταγή με τον συνηθισμένο εθυμοτυπικό τρόπο αποχώρησε και κατόπιν πήγε σπίτι.
*Σε μια άλλη απόδωση των κειμένων του Προκοπίου η χορωδία τραγουδάει με αγγλική ομοικαταληξία: ''"Patrician Mr. Such-and-such—" "Your hernia seems to bother you much!
(...)
Και ανάμεσα στις καινοτομίες του Ιουνστινιανού και της Θεοδώρας στην διοίκηση της Κυβέρνησης ήταν και οι ακόλουθες.Κατά την αρχαιότητα η Σύγκλητος, καθώς έρχοταν μπρος στον Αυτοκράτορα, συνήθιζε να δηλώνει υπακοή με τον παρακάτω τρόπο.Κάθε πατρικιανός τον χαιρετούσε στο δεξί στήθος.Και ο Αυτοκράτορας τον φιλούσε στο κεφάλι και μετά τον αποδέσμευε· αλλά όλοι οι υπόλοιποι πρώτα έκλιναν το δεξί γόνυ μπρος στον Αυτοκράτορα και μετά αποσυρόντουσαν.Την Αυτοκράτειρα, ωστόσο, δεν ήταν καθόλου συνηθισμένο να την χαιρετούν.Αλλά στην περίπτωση του Ιουνστινιανού και της Θεοδώρας, όλα τα υπόλοιπα μέλη της Συγκλήτου καθώς και όσοι συγκροτούσαν την τάξη των Πατρικιανών, όποτε βρίσκονταν παρουσία τους, ξάπλωναν τα κορμιά τους κάτω στο πάτωμα, σε ένα επίπεδο με τα πρόσωπά τους, και έχοντας τα χέρια και τα πόδια τους τεντομένα ακουμπούσαν με τα χείλη τους ένα πόδι καθενός πριν σηκωθούν.Γιατί ακόμα και η Θεοδώρα δεν ήταν διατεθειμένη να παραιτηθεί από αυτή την κατάθεση τιμών στο αξίωμά της, εκείνη που συμπεριφερόταν σαν η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία να βρισκόταν στα πόδια της, αλλά που δεν ήταν με κανένα τρόπο αντίθετη στο να δέχεται ακόμα και τους πρέσβεις των Περσών και άλλων βαρβάρων και να τους απονέμει χρηματικά δώρα, κάτι που δεν είχε συμβεί ποτέ από την αρχή του χρόνου.Και ενώ σε προγενέστερους καιρούς αυτοί που παρεβρίσκονταν με τον Αυτοκράτορα συνήθιζαν απλά να τον αποκαλούν ''Αυτοκράτορα'' και την σύντροφό του ''Αυτοκράτειρα'', και συνήθιζαν να προσφωνούν κάθε έναν από τους υπόλοιπους άρχοντες σύμφωνα με την θέση που είχε, εν τούτοις εάν κάποιος έμπαινε σε συζήτηση είτε με τον έναν είτε με τον άλλο και χρησιμοποιούσε τις λέξεις ''Αυτοκράτορας'' ή ''Αυτοκράτειρα'' και δεν τους προσφωνούσε ''Αφέντη'' και ''Αφέντρα'', ή επιχειρούσε να χρησιμοποιήσει όποια άλλη λέξη εκτός από ''σκλαβοι'' αναφερόμενος σε οποιονδήποτε από τους άρχοντες, ένα τέτοιο άτομο θα λογίζονταν αμφοτέρως χαζόσ και με υπερβολικά χαλαρή γλώσσα, και , λες και είχε σφάλει οικτρά και είχε συμπεριφερθεί υβρίζοντας χυδαία αυτούς στους οποίους δεν θα έπρεπε με κανένα τρόπο να συμπεριφερθεί έτσι, έφευγε απο την αυτοκρατορική παρουσία.''
Προκόπιος:Η Μυστική Ιστορία
Μια άλλη ιστορία στην οποία εμφανίζεται και πάλι η Θεοδώρα αλλά αυτή την φορά η γυναίκα στην οποία δηλώνεται υποταγή με το γλύψιμο των ποδιών της δεν είναι η ίδια αλλά η σύζηγος του Βιτέλιου, από τον ίδιο, είναι η εξής.
''Ο Κοδράτος ωστόσο, πλησίασε μόνο για να του παραδώσει ένα γράμμα από την Βασίλισσα.Το οποίο έλεγε: ''Ξέρετε, Κύριε το αδίκημα που κάνατε εναντίον μας.Αλλά επειδή είμαι υποχρεωμένη σε μαγάλο βαθμό στην γυναίκα σας, αποφάσισα να αποσύρω όλες τις κατηγορίες εναντίον σας και να της δώσω την ζωή σας.(...)''
Όταν ο Βιτέλιος το διάβασε, μεθυσμένος από χαρα και λαχταρόντας να δώσει αποδείξεις της ευγνωμοσύνης του, αναπήδησε από το ανάκλιντρό του και έπεσε μπροστά στα πόδια της συζύγου του.Με τα χέρια του χαϊδευε τις γάμπες της γλύφοντας με την γλώσσα του την σόλα του ενός ποδιού της πρώτα και μετά του άλλου, βουρκομένος της είπε πως εκείνη είναι η αιτία που είναι ζωντανός και ασφαλής:εφεξής θα ήταν ο πιστός της σκλάβος αντί για άρχοντας και αφέντης της.''
Προκόπιος-Η μυστική Ιστορία
Το προσκύνημα έπερνε διάφορες μορφές.Το να πέσεις απλά στο χώμα μπροστά από τα πόδια μιας αρχόντισας, το να φιλήσεις τα πόδια της, ή και με ένα απλό χειροφίλημα.Άλλωστε το χειροφίλημα είναι πολλές φορές ένα κατάλοιπο της προσκύνησης, και εκφράζει θαυμασμό.
'' Στην Ευρώπη τουλάχιστον, δεν φιλάμε πλέον το έδαφος κάτω από τα πόδια (…) περισσότερο από ότι φιλάμε τα χέρια και τα πόδια τους· μια υπόκλιση με περισσότερη ή λιγότερη χάρη, αναλόγως τις περιστάσεις εξυπηρετεί τον ίδιο σκοπό γενικά
Το φιλί θαυμασμού και σεβασμού έχει επιβιώσει υποθέτω περισσότερο από κάθε τι άλλο με την μορφή του φιλήματος των χεριών κυριών.Πρωτύτερα, σε πολλές χώρες, αποτελούσε έναν φιλικό χαιρετισμό όταν συναντούσες μια κυρία ή της έλεγες αντίο· αλλά σήμερα αυτό το έθιμο είναι απαρχαιωμένο στα περισσότερα μέρη· παρόλα αυτά έχουμε συγκεκριμένες αναμνήσεις εμπειριών από αυτό.Στην Αυστρία οι άνθρωποι λένε Kuss die Hand, Gnadige Frau, και Sarut manaστην Ρουμανία, αλλά και πάλι είναι σχετικά σπάνιο αυτή η έκφραση να ακολουθείται από πραγματικά φιλιά, όπως συνέβαινε παλαιότερα.Η έκφραση Je vous baise les mains, χρησιμοποιείται σήμερα σε σπάνιες περιπτώσεις με μια ειρωνική ένοια στην Γαλλία.
Όταν πρωτοπαρουσιάστηκα σε μια Ισπανή κυρία εξέφρασα την χαρά μου για την γνωριμία φιλόντας το χέρι της -ωστόσο μόνο σαν ένα σχήμα λόγου- αλλά ο σύζηγός της μου υπέδειξε με μιας γελόντας, πως είχα αποτύχει στο να της δείξς τον πρέποντα σεβασμό.Κάποιος δεν μπορεί παρά να φιλήσει τα πόδια μιας Ισπανής κυρίας: Beso a usted los pies or a los pies de usted (Φιλώ τα πόδια σου), όπως λένε.''
Το φιλί και η ιστορία του Κρίστοφερ Ναϊρόπ
Όπως άλλωστε και το φίλημα των οπισθίων.Αν και αυτό πολλές φορές έχει την ένοια του καταναγκασμού και της ταπείνωσης και όχι του θαυμασμού.
''Ο ρόλος που αυτό το φιλί παίζει στον προσβλητικό λόγο πρέπει να είναι επαρκώς γνωστός.The romans ere now spoke about lingere culumor lambere nates· Οι Γερμανοί πιο ευπερεπώς λένε:Kus mich da ich sitz' (Φίλα με εκεί που κάθομαι), ή Er kan mich kussen da wo ich keine Nase habe (Μπορεί να με φιλήσει εκεί που δεν έχω μύτη).Οι Γάλλοι χρησιμοποιούν την τελευταία παραφραστική έκφραση.Λέγεται σε ένα παλιό ποίημα για τον Θεοντόρ ντε Μπεζά*, η νιότη του οποίου, όπως γνωρίζετε, ήταν πολύ άσσωτη, ότι θα ήθελε να την φιλήσει, αλλά δεν ήξερε πως θα καταφέρει να το κάνει καθώς η μύτη της ήταν πάρα πολύ μακρυά.Όταν η κυρία έμαθε για αυτό ευφυώς απάντησε:
pour si peu ne tenez
Car si cela seulement vous en garde!
J'ai bien pour vous un visage sanz nez (έχω για σενα ένα πρόσωπο χωρίς μύτη)''
*Θεοντόρ ντε Μπεζά 24 Ιούνη 1519 – 13 Οκτώμβρη 1605
Το φιλί και η ιστορία του Κρίστοφερ Ναϊρόπ
Επίσης ταπαινωτικό φιλί η φιλί θαυμασμού μπορεί να δωθεί και σε κάποιο αντικείμενο όπως ένα σκίπτρο ή κάτι διαφορετικό το οποίο ανήκει στην γυναίκα που θα δεχτεί τον θαυμασμό.Τι πιο ταπεινωτικό και τι άλλο δείχνει τόση απόλυτη παράδοση από το να φιλήσεις το μαστίγιο με το οποίο σε χτύπησε;Όσον αφορά λοιπόν το φιλί σε άψυχα αντικείμενα, ως τρόπο για επίδειξη σεβασμού:
''Από αυτό δημιουργήθηκε η έκφραση baiser l'huis (την πόρτα) , baiser le verrouil, (το μάνταλο), που χρησιμοποιούνταν εν μέρει σαν μια έκφρασι δουλικής υποταγής, και εν μέρει με μια ειρωνική ένοια για τους εραστές που είχαν αποριφθεί από τις αφέντρες* τους(...)
Kiss the door, and kiss its chains Φίλα την πόρτα και τις αλυσίδες της
for ladies' sake who are within προς χάριν των κυριών που είναι μέσα
W.F.H. ''
Το φιλί και η ιστορία του Κρίστοφερ Ναϊρόπ
(Κρίστοφερ Ναϊρόπ γενηθής το 1858 στην Κοπενχάγη)
*Εδώ η λέξη αφέντρα χρησιμοποιείται με την ένοια της ερωμένης
''Υπάρχουν άλλες μορφές δημόσιου φιληματος ακόμα πιο απόμακρες από την σύγχρονη Δύση, επειδή σε αυτές η χειρονομία κατευθύνεται είτε στα χαμηλότερα μέρη του σώματος (…) ή αλλιώς σε κάποιο αντικείμενο.Το να φιλάς το χέρι, την γάμπα ή το πόδι (…) τελικά ταπεινώνει τον φιλών και υποδυκνύει σεβασμό.''
Χειρονομίες και μορφές στην Μεσαιωνική αφήγηση Τζ.Α.Μπάροου
Μια άλλη πράξη που συμβολίζει την απόλυτη εθελοδουλεία και υποταγή όπως εκφράστηε στην σημερινή (κατά τα άλλα εντελώς και βιαίως ανδροκρατούμενη) Ινδία.Μέσα από δύο περιστατικά, το ένα έλαβε χώρα δημόσια, και το άλλο όπως πάρθηκε από τα λόγια ενός ηθοποιού σε συνέντευξη.Την πράξη υποταγής, μέσα από το πλύσιμο των ποδιών της γυναίκας, και την πόση του νερού αυτού.Μια κορυφαία πράξη εθελοδουλείας.
Το πρώτο περιστατικό αφορά μια ισχυρή γυναίκα πολιτικό και την επιθυμία-ευχή ενός ανθρώπου που όπως φαίνεται πραγματοποιήθηκε, το να της δείξει τον θαυμασμό του πλένοντας τα πόδια της και χρησιμοποιώντας το νερό.Διαβάζουμε:
''Η πόση νερού που χρησιμοποιήθηκε για να πλυθούν τα πόδια της Μεγκαγουάτι γίνεται θέμα συζήτησης για τους κατοίκους του διαδικτύου.
Οι κάτοικοι του διαδικτύου συζητούν αναστατωμένα το φαινόμενο της πόσης νερού που χρησιμοποιήθηκε για να πλυθούν τα πόδια της Μεγκαγουάτι Σουκαρνοπούτρι,Προέδρου του κόμματος των ταύρων,PDI-P.
Οι περισσότεροι άνθρωποι μπορεί να μην καταλάβουν, γιατί υπάρχουν άνθρωποι που ακόμα πιστεύουν στην δύναμη της ευλογίας του να πίνεις νερό που χρησιμοποιήθηκε για να πλυθούν τα πόδια μιας ηγέτιδος.
Σε μια φωτογραφία, ένα από τα μέλη του πολιτικού κόμματος που ονομάζεται Cecept Ondon Iskandar (68) φαίνεται να πίνει νερό που χρησιμοποιήθηκε για να πλυθούν τα πόδια της Μεγκαγουάτι.Αυτός ο άντρας που γεννήθηκε στο Τόμο, του Σουμεντάγκ αναφέρθηκε στα νέα των μήντια ως αυτός που δεν αισθάνθηκε αηδία να κάνει κάτι τέτοιο.
Ο Cecep ήταν αποφασισμένος να πλύνει τα πόδια της Μεγκαγουάτι και να χρησιμοποιήσει το νερό για να πλύνει το πρόσωπό του πριν πεθάνει.Το όνειρό του τώρα επετεύχθη και ο Cecep ένιωσε πραγματικά ανακουφισμένος!Ωστόσο η πράξη του έτυχε μεγάλης διαδικτυακής συζήτησης.''
Μερικά σχόλια αναγνωστών που ακολουθούσαν αυτή την ανάρτηση από κάτω:
''Γουόου, η Μεγκαγουάτι θεωρείται τώρα και βασίλισσα =( ''
''Η αφοσίωσή του παραείναι μεγάλη!''
''Χειρότερος και από γλύφτη.Γιακ...''
''Ποια νομίζει πως είναι;αυτό είναι ανεκτό μόνο αν είναι ο θεός''
''Η μεγκαγουάτι έδειχνε τόσο χαρούμενη και περήφανη για τον εαυτό της στην φωτογραφία...απίστευτο.''
Αυτό είναι πράγματι κάτι πολύ άσχημο όταν γίνεται στον πραγματικό κόσμο και απλά το καταγράφω ως γεγονός.Κάτι όμορφο όμως ασχέτως αν γίνεται ή όχι είναι η δήλωση ηθοποιού πως έτσι συμπεριφέρεται στην γυναίκα του γιατί την θαυμάζει.
Διαβάζουμε λοιπόν σε ένα φόρουμ:
''Ο Σα Ρουκ Καν πλένει και πίνει το νερό από τα πόδια της γυναίκας του Γκάουρι κάθε πρωί
Μουμπάι:Μάλλον θα έχετε ακούσει για γυναίκες που πλένουν τα πόδια των συζήγων τους και πίνουν το νερό σαν ένα κομμάτι της πατροπαράδοτης παράοσηςτης Ινδικής Χίντου κοινωνίας.Αυτό είναι ιστορία τώρα, καθώς οι μοντέρνες γυναίκες δεν είναι πλέον πρόθυμες να το κάνουν.Ξεχάστε για τις γυναίκες, μπορείτε να φανταστείτε πως ένας άντρας το κάνει αυτό για την γυναίκα του;Αν λέτε πως είναι απίθανο, φάτε τα λόγια σας.Ο δικός σας σταρ του Μπόλιγουντ Σα Ρουκ Καν πλένει τα πόδια της γυναίκας του Γκάουρι κάθε πρωί και πίνει το νερό για να αποδείξει την αφοσίωσή του.
Ο Σα Ρουκ Καν το αποκάλυψε στο τσατ σόου 'Tere Mere Beach Mein' που το παρουσιάζει η Φάρα Καν.Ο ΣΡΚ δεν ένιωσε καμία ντροπή να παραδεχτεί πως πλένει τα πόδια της γυναίκας του και πίνει το νερό κάθε πρωί για να την ευχαριστήσει που είναι ένα κομμάτι της ζωής του.Ο ΣΡΚ επίσης κατ ουσίαν παραδέχτηκε πως ζει σε έναν γυναικοκρατούμενο γάμο (Joru Ka Ghulam), όταν είπε πως ήθελε να είναι ένας κυριαρχούμενος σύζυγος.''
Μια παρόμοια αλλά πιο φετιχιστική και ερωτικού χαρακτήρα πράξη, ή και απλού θαυμασμού, που επιβιώνει και μέχρι σήμερα είναι το να πίνεις σαμπάνια από ένα γυναικείο γοβάκι.Οι ρίζες της συγκεκριμένης πράξης είναι μάλιστα εντελώς διαφορετικές σύμφωνα με αυτό:
''Στις 3 Μάρτη, του 1902, ο Πρίγκηπας της Πρωσίας Χένρυ, επισκέφτηκε το Κλαμπ ενώ ήταν στις Ηνωμένες Πολιτείες για να πάρει ένα πλοίο που κατασκευάστηκε για τον αδερφό του, τον Γερμανό Κάισερ Βίλχελμ τον δεύτερο.Παρόλο που η πόλη είχε ετοιμάσει μια σειρά εκδηλώσεων για τον Χένρυ, το κύριο ενδιαφέρον του ήταν να επισκεφτεί το κλαμπ.Οι αδερφές είχαν ετοιμάσει μια μπατσανάλια για τον επισκέπτη πριγκηπα, με χορό, δείπνο και αναπαράσταση του διαμελισμού του υιού του Δία.Κατά την διάρκεια ενός από τους χορούς, η γόβα μιας πόρνης βγήκε και έχυσε σαμπάνια.Όταν ένας από την ακολουθία του πρίγκηπα ήπιε την σαμπάνια, άρχισε την μόδα του να πίνεις σαμπάνια από γυναικείο παπούτσι.
(…)
Το Κλαμπ Έβερλεϊ ήταν ένα μπουρδέλο της ανώτερης τάξης το οποίο λειτουργούσε στο Σικάγο, του Ιλλινόϊς από τον Φλεβάρη του 1900 μέχρι τον Οκτώμβρη του 1911.Ήταν ιδιοκτησία των Άντα και Μίνα Έβερλεϊ και λειτουργούσε από αυτές.''
Everleigh Wikipedia
*Μπατσανάλια, βακχικού χαρακτήρα εκδήλωση - όργιο
Θα δούμε τώρα ορισμένες αναφορές για εκδηλώσεις θαυμασμού και λατρείας που εκφράστηκαν προς γυναίκες σε θέσεις εξουσίας στην πιο σύγχρονη ιστορία.Άτομα πιο ψηλά στην κοινωνική κλίμακα μέχρι απλοί χωρικοί, εκδήλωναν την λατρεία τους ή τις ευχαριστίες τους πέφτοντας και προσκυνώντας, φιλώντας τα χέρια και τα πόδια γυανικών που για αυτούς είχαν μια εξέχουσα θέση.
Μια σκηνή που περιγράφει το φίλημα των χεριών και του φορέματος (το να φιλάς τον ποδόγυρο ενός φουστανιού ήταν και αυτό μια χειρονομία που έμοιαζε με το φίλημα του ποδιού, όπως είπαμε το προσκύνημα έπαιρνε διάφορες μορφές) από δύο κοπέλες ''ευγενικής'' καταγωγής:
Ελιζαβέτα Αλεξέεβνα, Αυτοκράτειρα της Ρωσίας
''Τον Απρίλη του 1807 η έκδοση του La Belle Assemblée* περιείχε μια βιογραφική σκιαγραφία της Ελιζαβέτας Αλεξίεβνα, αυτοκράτειρας της Ρωσίας:
Η Ελιζαβέτα Αλεξέεβνα, Αυτοκράτειρα της Ρωσίας, είναι μία από τις πιο σημαντικές και ενδιαφέρουσες φιγούρες της αυλής της.Είναι από τον επιφανή Οίκο του Μπάντεν-Ντουρλάκλη, γενήθηκε στις 24 γενάρη του 1979, και την 9η Οκτομβρη, του 1973, παντρεύτηκε τον Αυτοκράτορα Αλέξανδρο, τότε Μεγάλο Δούκα.
(...)
Αρχικά οι νεαρές Πριγκήπισσες άφησαν την Αυτοκράτειρα για το τέλος, αλλά με την Κοντέσσα Σουβαλώφ να τις έχει απελευθερώσει από την αυταπάτη, έριξαν τους εαυτούς τους στα πόδια της Μεγαλειοτάτης, και με δάκρυα φίλησαν την ρόμπα και το χέρι της, ώσπου τις σήκωσε και τις αγκάλιασε:αφέθηκαν τότε να δειπνήσουν ελεύθερα.
Αυτές ήταν οι τελευταίες περίλαμπρες ημέρες που η Αικατερίνη απόλαυσε.Γευμάτισε σε θρόνο, βρέθηκε στο επίκεντρο διάφορων τραπεζιών, στέφθηκε και καλύφθηκε με χρυσάφι και διαμάντια· το βλεμμα της περιπλανήθηκε αμελώς σε τεράστιες συνελεύσεις, αποτελούμενες από άτομα όλων των εθνών, τα οποία έδειχνε να τα έχει στα πόδια της.Περικυκλωμένη από την πολυάριθμη και λαμπρή οικογένειά της, ένας ποιητής θα την έπαιρνε για την Τζούνο καθήμενη ανάμεσα στους Θεούς του Ολύμπου.''
La belle assemble Ιστορία και άλλες σκέψεις
*Βρετανικό γυναικείο περιοδικό που εκδιδόταν από το 1806 εώς το 1837
**Τζούνο ήταν αρχαία Ρωμαϊκή Θεά (με πολλά κοινά στοιχεία με την ελληνική Θεά Ήρα)
Αναφορές υπάρχουν και για την Βασίλισσα της Μαγαδασκάρης, Ραναβαλλόνα (1778-1861) και για το ότι έκανε ανθρώπους να της φιλάνε τα πόδια. (rejected princesses)
Παρακάτω περιγράφεται ο θαυμασμός που δεχόταν η Ελισάβετ, από τον κόσμο ακόμα και με την μορφή προσκυνήματος.
<<Η Ελισάβετ κέρδισε όλες τις καρδιές με την ερασμιότητα και την ομορφιά της, οι γυναίκες πέφταν ακόμα και στα γόνατα τους για να φιλήσουν τα χέρια της, και ο Φράνσις Γιόζεφ μια μέρα δήλωσε σε εκίνη:''Η γοητεία σας έκανε περισσότερα για να νικήσουμε αυτούς τους ανθρώπους από όσο όλοι οι στρατιώτες μου με ξιφολόγχες και κανόνια θα μπορούσαν ποτέ να κατορθώσουν.''>>
Ελισάβετ: αυτοκράτειρα της Αυστρίας και βασίλισσα της Ουγγαρίας
Τζορτζ Τζ.Κλέισερ
Ελισάβετ της Αυστρίας (24 Δεκέμβρη 1837 – 10 Σεπτέμβρη 1898)
Ενώ εδώ περιγράφεται ο θαυμασμός που μπορεί να δεχθεί μια ''ωχρή'' και μικρόσωμη γυναίκα από τον κόσμο και από ένα ολόκληρο ''σύνταγμα στρατιωτών'' κάτι που μεγιστοποιεί ακόμα παραπάνω την αντίθεση του θαυμασμού.Μια μικρόσωμη γυναίκα να βλέπει πιθανόν πανύψηλους στρατιώτες να πέφτουν στο έδαφος μπροστά της και να της φιλάνε τα πόδια.Επίσης περιγράφεται και η στέψη της.
''Σύντομα, η άμαξα σταμάτησε και η γυναίκα βγήκε έξω, ωχρή, μικρή και εύθραυστη, το μαύρο της φόρεμα ήταν καλυμένο με κίτρινη σκόνη, τα λαμπρά μπλε μάτια της λάμπαν με ανυπομονησία.Μπροστά της στέκονταν ένα σύνταγμα στρατιωτών, ανίκανων να συγκρατήσουν την χαρά τους.Μόλις είδαν την γυναίκα όρμησαν να φιλήσουν τα χέρια της, τα πόδια της, το στρίφωμα του φορέματός της.
Μόλις τρείς ώρες αφού ξύπνησε από τον ανήσυχο ύπνο της, ηγυναίκαανέβηκε τα σκαλιά του Καθεδρικού του Καζάν, περπάτησε στον επιβλητικό του διάδρομο, και στάθηκε μπροστά από την Αγία Τράπεζα για να ανακυρηχτεί ηγέτης της χώρας της.Ο επίσκοπος κράτησε ένα χρυσό στέμα πάνω από το κεφάλι της, την ευλόγησε και περίμενε καθώς έπαιρνε τον ιερό όρκο.''
Catherine the Great, Empress and Sole Autocrat, Mother Tsarina of all the Russias
Κάποιες αναφορές για την αδερφή του Ναπολέοντα Βοναπάρτη Παυλίνα, που δεν περιγράφουν τόσο, περιστατικά εθελόδουλου προσκυνήματος, αλλά σαδιστικής ταπείνωσης στην οποία η ίδια υπέβαλλε ορισμένους ανθρώπους, άντρες και γυναίκες:
''Κατά καιρούς, αγαπούσε να ξεκουράζει τα πόδια της στον λαιμό κάποιας κυρίας ενώ είχε προσλάβει έναν Άγγλο Δούκα ως υποπόδιο.Είναι λογικό να πούμε πως, στην ηλικία των 25, η Παυλίνα ήταν πολύ κακομαθημένη.''
''Αν και μπορουσε να γινει πολύ γοητευτική, πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της σταδιοδρομίας της χειραγωγόντας μωραμένους από έρωτα άντρες και εκφοβισμένες γυναίκες.Υπάρχουν ιστορίες για εκείνη όπου χρησιμοποιεί αξιωματικούς ως υποπόδια, όπου διώχνει ανθρώπους από τα ίδια τους τα σπίτια, και πάει λέγοντας.Μια ιδιαιτέρως αλλόκοτη ιστορία, ήταν πως όταν επισκέφτηκε έναν λειτουργό της εκκλησίας, τον έβαλε να ανοίξει μία τρύπα στο ταβάνι του μπάνιου του πάνω από την σκάφη, έτσι ώστε κάποιος να μπορούσε να σταθεί πάνω από στον όροφο από πάνω της και να την λούσει με γάλα.''
Ενώ Στην περίπτωση της Μαρίας της Ρουμανίας βλέπουμε κάτι άλλο, αγνές και εθελόδουλες εκδηλώσεις θαυμασμού από κόσμο που έπεφτε και φίλαγε τα πόδια και τα χέρια της.Όπως γράφει η ίδια:
''Στο Κατώφλι στέκοταν ένας γέρος χωρικός, όλος στα άσπρα, τα χέρια του γεμάτα από ανθισμένα κλαδιά κερασιάς, τα οποία μου πρόσφερε καθώς γονάτισε κάτω για να φιλήσει τον ποδόγυρο του φορέματός μου.
(…)
Πολλές φορές, στα μέρη που πήγαινα, οι κάτοικοι συνοστίζονταν τριγύρω μου, φιλόντας τα χέρια μου, τον ποδόγυρο του φορέματός μου, πέφτανε κάτω για να φιλήσουνε τα πόδια μου(...)
Στην αρχή ήταν δύσκολο να δεχτώ ανερυθρίαστα τέτοιους φόρους τιμής, αλλά λίγο λίγο συνίθισα αυτές τις εκδηλώσεις αφοσίωσης· μισοταπεινά, μισοπερήφανα προχωρούσα στην μέση, χαρούμενη που ήμουν ανάμεσά τους.''
My Country by Marie Queen of Rumania
Μια άλλη περιγραφή από την Βασίλισσα Βικτωρία της Αγγλίας και τον Υπηρέτη της, που της φίλησε τα πόδια για να της δείξει τον θαυμασμό του.
''Ήμουν κάπως νευρικός για την προσέγγιση της Μεγάλης Αυτοκράτειρας που σύντομα μπήκε συνοδευόμενη από την αυτού μεγαλειότης του τον Δούκα του Κόνατ* και την Πριγκήπησσα Βεατρίκη.Ο Δρ Τάιλερ με μιας έδειξε σεβασμό γονατίζοντας, ενώ εγώ έκανα το ίδιο με Ανατολίτικο τρόπο.Παρουσίασα φυλαχτά, δώρα, εκθέτοντας, στις παλάμες των χεριών μου ένα χρυσό μοχάρ [ένα νόμισμα] το οποίο Η Μεγαλειότητά Της άγγιξε όπως στο Ινδικό έθιμο.Η Βασίλισσα μετά από αυτό αντάλλαξε με τον Δρ. Τάυλερ μερικές κουβέντες, και έτσι τελείωσε η πρώτη μου συνέντευξη με την Αυτοκράτειρα της Ινδίας.
Αμπντούλ Καρίμ
''Ο ένας ο Μωχάμεντ Μπάκς, ήταν πολύ σκούρος με μια χαρούμενη έκφραση...και ο άλλος, πολύ νεότερος που ονομαζόταν Αμπντούλ Καρίμ, είναι πολύ ελαφρύτερος, ψηλός και με μια κομψή, σοβαρή όψη.Ο πατέρας του είναι ντόπιος γιατρός στη Άγρα.Και οι δύο φίλησαν τα πόδια μου.''
''Μαθαίνω μερικές λέξεις στα Ινδουιστάνι** για να μιλάω με τους υπηρέτες μου.''
Βασίλισσα Βικτωρία
Ο ιστορικός Τζέιν Ρίντλευ θα γράψει πολλά χρόνια αργότερα
''Η Βασίλισσα Βικτωρία είχε πάντα σε μεγάλη εκτίμηση την αντρική ομορφιά.Όταν λοιπόν τον είδε, να φιλάει τα πόδια της...πως θα μπορούσε να αντισταθεί;''
στμ πρόκειται για τον πρίγκηπα Αρθούρο, τρίτο γιο της Βασίλλισας Ελισάβετ
στμ Ουρντού
''Ο Ρεστίφ ντε λα Μπρεόν (1734-1806) παραδέχτηκε τον θαυμασμό του για τα παπούτσια μιας κοπέλας, και στην πρώτη λογοτεχνική του επιτυχία, Le pied de Fanchette (Το πόδι της Φανσέτ), ο αφηγητής έλκεται από μία κοπέλα που βλέπει στον δρόμο με αθλητικά γοητευτικά παπούτσια.Ο Μπρετόν εντόπισε τον φετιχισμό του (αν και δεν τον αποκάλεσε έτσι)(...)
(…)
Η αγάπη της ζωής του, Κολέτ Παρανγκόν, του παρείχε την τέλεια ευκαιρία για θαυμασμό των ποδιών της.'Κατείχε μια γοητεία στην οποία δεν μπορούσα ποτέ να αντισταθώ, ένα όμορφο μικρό πόδι· είναι μια γοητεία η οποία διεγείρει περισσότερο από την τρυφερότητα'Μπήκε σε έκσταση για τα παπούτσια της, με περιγραφές όπως 'πράσινα τακούνια και όμορφη ροζέτα'.Σε μια περίπτωση έγινε τόσο δυσβάσταχτο για να το υποφέρει, και μόλις εκείνη έφυγε από το δωμάτιο αυτός αυνανίστηκε μέσα στο παπούτσι της.Ομολόγησε, ''το χείλος μου πίεσε ένα από αυτά τα κοσμήματα, ενώ το άλλο, ξεγελόντας ως το ιερό τέλος της φύσης, λόγω υπερβολικής αγαλλίασης αντικατέστησε το σεξουαλικό αντικείμενο.''
(...)
Η απόλαυση της πρόκλησης πόνου, ή η λήψη ηδονής στην τιμωρία, έχει βιωθεί για αιώνες.Όλα τα είδη εξοπλισμού που χρησιμοποιήθηκαν ιστορικά στον πραγματικό βασανισμό και σε τιμωρίες έχουν έκτοτε μπει σε χρήση για την σεξουαλική ηδονή, περιλαμβανομένων σκοινιών, μαστιγίων, ραβδιών, αλυσίδων, χειροπέδων και περιλαίμιων με καρφιά.''
Η χαρά είναι όλη δική μου: Μια ιστορία του Διεστραμένου Σεξ
Ας δούμε τώρα μαζεμένα μερικά λογοτεχνικά αποσπάσματα που περιέχουν σκηνές και περιγραφές πράξεων λατρείας, θαυμασμού και υποταγής στην γυναίκα.
''(…) Ο Πέρσης εραστής-Χαφίζ για παράδειγμα, θεωρούσε πως ήταν προνόμιο το να του επιτρεπόταν να φιλήσει το παπούτσι της κυρίας του:
''Αυτός μόνο, αγαπητή, μπορεί να φιλήσει το παπούτσι σου – αυτό το όμορφο παπούτσι που πατάς-
Που κάθε μέρα στην πόρτα σου, και από ελπίδα και φόβο οδηγείται''
Αλλά και αφού έλαβε αυτή την χάρη ο φτωχός ποιητής συχνά χλευαζόταν.Τόση πρόκληση δέχτηκε σε μια περίπτωση που είπε:
''Από την Σιράζ θα φύγω και θα κατοικήσω σε κάποια άλλη πόλη.
Εκείνη γέλασε και, *Πήγαινε Χαφίζ, τα πόδια σου, ποιός είναι αυτός που τα κρατά εδώ!' είπε''
Ο Ομάρ Κχαγιάμ έκανε ένα γοητευτικό κομπλιμέντο στην Επιθυμία της Καρδιάς του όταν της είπε:
''Το να φιλήσω, φίλτατη Σάκι, τις όμορφες άκρες των παπουτσιών σου
Είναι καλύτερο από το να φιλήσω τα χείλη άλλης κοπέλας''
Ελπίζω αυτό να έφτασε στα αυτιά του κατασκευαστή των παπουτσιών της, γιατί αν το σκεφτείς καλά, ήταν κομπλιμέντο και για αυτόν.Το έθιμο ωστόσο, δεν ήταν ποτέ τόσο δημοφιλές στην Αγγλία όπου οι κοπέλες έκλιναν στο να συμπαθούν την Καρμέλα του Ρόμπερτ Γκριν που αναφώνησε,
''Α, άσε τα δάχτυλα των ποδιών μου και φίλησε τα χείλη μου, αγάπη μου.''
Ωστόσο παρά την Αγγλική προκατάληψη κλίνω στην πεποίθηση πως το φίλημα του παπουτσιού είναι
1 Πράξη του νεροκουβαλητή κάποιας κοπέλας
2 Έυθυμος Βουκολικός Λυρισμός
(…)
Ο Έντγουιν Μάρκαμας έδωσε ''τα παπούτσια της ευτυχίας'' και η κυρία Κόραλιν Ντάνιελς την όμορφη σκηνή δρόμου επονομαζόμενη:
''Το παπούτσι της''
(…)
''Τρυφερές ματιες έδωσα, και μετά ένας ξαφνικός αναστεναγμός
Η ψυχή μου, ο εαυτός μου σκίρτησε σε αυτό το καφέ παπούτσι
Κουράγιο πήρα γιατί δεν έδωσα σημασία στο κατσούφιασμά της
Γονατίζοντας το φίλησα!-αλλά δεν έφυγε!
Έδεσε το παπούτσι της.''
The romance of the shoe : being the history of shoemaking in all ages, and especially in England and Scotland (1922)
''Αικατερίνη.Το προσδοκόμενο είναι να τρελαθείς από αγάπη όταν μια Αυτοκράτειρα καταδεχτεί να δείξει ενδιαφέρον για σένα.Όταν μια Αυτοκράτειρα σου επιτρέπει να δεις το πόδι της θα πρεπε να το φιλας.Καπετανιε Έντσατστον, είστε ένας μπούφος.''
Great Catherine by George Bernard Shaw: The Fourth Scene
''Ο Δημήτριος έπεσε με σεβασμό στα γόνατά του, και πήρε το μικρό γυμνό πόδι της Βασίλισσας Βερενίκης στα χέρια του, ώστε να το φιλήσει, όπως κανείς φιλάει ένα αντικείμενο ευαίσθητο και σπάνιο.
(…)
Και δεν την σκέφτεται πια, και τον βάζει κάτω στα πόδια της.Έχει μικράμαύρα σανδάλια.Τέσσερα νήματα γαλάζιων μαργαριταριών περνούν ανάμεσα από τα λεπτοκαμωμένα δάχτυλά της, στα νύχια των οποίων είναι ζωγραφισμένο κατακκόκινο σεληνιακό μισοφέγγαρο.
(…)
Ναι, εσύ ή εγώ, αλλά ένας από τους δυο μας αν αγαπάει τον άλλο.Σκλαβιά!Σκλαβιά!Αυτό είναι το πραγματικό όνομα του πάθους.Έχετε όλες σας μόνο ένα όνειρο, μια ιδέα στα κεφάλια σας· να λυγίσετε την δύναμη του άνδρα με την αδυναμία σας και να κυβερνήσετε την νοϋμοσύνη του με την ματαιοπονία σας.Μόλις τα στήθη σας σχηματιστούν, δεν επιθυμείτε ούτε να αγαπάτε ούτε να αγαπιέστε, μα να δέσετε έναν άνδρα στους αστραγάλους σας, να τον υποβιβάσετε, να σκύψει το κεφάλι του για να βάλετε πάνω σε αυτό τα σανδάλια σας.Τότε σε αρμονία με την φιλοδοξία σας, μπορείτε να ρίξετε το σπαθί, το σκαρπέλο, ή την πυξίδα από τα χέρια μας, να σπάσετε οτιδήποτε σας υπερβαίνει, να ευνουχίσετε οτιδήποτε σας φοβίζει, να τσιμπήσετε τον Ηρακλή από την μύτη και να τον κάνετε ένα κουβάρι με μαλλί.Αλλά όταν δεν είστε ικανές ούτε να κάνετε το κεφάλι του να υποκλιθεί ούτε να αποδυναμώσετε τον χαρακτήρα του, θαυμάζετε την γροθιά που σας δέρνει, το γόνατο που σας ρίχνει στο έδαφος, το ίδιο το στόμα που σας προσβάλει.Ο άντρας που έχει αρνηθεί να φιλήσει τα γυμνά σας πόδια ικανοποιεί την πιο μύχεια επιθυμία σας αν σας πάρει παρά την θέλησή σας.Ο άντρας που δεν δάκρυσε όταν αφήσατε το σπίτι του, μπορεί να σας σύρει εκεί από τα μαλλιά:η αγάπη σας θα ανθίσει και πάλι από τα δάκρυά σας, γιατί υπάρχει μόνο ένα πράγμα που σας παρηγορεί όταν είστε ανίκανες να επιβάλετε σκλαβιά, ερωτικές γυναίκες!Και αυτό είναι να υποτάσεστε σε αυτήν.
''Α, χτύπα με αν το θες!Αλλά αγάπα με ύστερα!''
Ancient Manners COMPLETE AND INTEGRAL TRANSLATION
INTO ENGLISH PIERRE Louÿs Illustrated by ED. ZIER
*"Το αρχαίο ρήμα "προσκυνώ" σήμαινε "υποκλίνομαι σε ένδειξη υποταγής, φιλώντας τα χέρια ή τα πόδια κάποιου" (Μπαμπινιώτης, "Ελληνικό Λεξικό", σελ. 868)
**"Η αρχική σημασία του "προσκυνώ" είναι "να συμπεριφέρομαι σαν τον σκύλο" (Webster, "Συντακτικό και Συνώνυμα της Καινής Διαθήκης, σελ. 253)
***φιλώ
1. ακουμπώ τα χείλη μου με τρυφερότητα σε κάποιον, δίνω ένα φιλί, ασπάζομαι
χέρι που δεν μπορείς να δαγκώσεις, φίλησέ το (υποταγή όταν δεν μπορείς να επιτεθείς ή να διεκδικήσεις)
****A hymn to Innana (Innana C)
(...)
243-253.My lady, I am yours! This will always be so! May your heart be soothed towards me! Your divinity is resplendent in the Land! My body has experienced your great punishment. Bitter lament keeps me awake with anxiety. Mercy, compassion, care, lenience and homage are yours, and to cause flood storms, to open hard ground and to turn darkness into light.
254-263.My lady, let me proclaim your magnificence in all lands, and your glory! Let me praise your ways and greatness! Who rivals you in divinity? Who can compare with your divine rites?
264-271.Being fitted for ladyship, you determine the destiny of noble ladies. Mistress, you are magnificent, you are great! Inana, you are magnificent, you are great! My lady, your magnificence is resplendent.
272-274.Your great deeds are unparallelled, your magnificence is praised!
*****Μια λογοτεχνική περιγραφή χειροφειλίματος στη νουβέλα ''Η Αυτοκράτειρα Ιωσηφίνα''
''When, at the appointed hour, the halls were abandoned for the general promenade in the yards of the Conciergerie, or in the small cloistered gardens of the Carmelites, this recreation was preceded by a ceremony which shortened its already short hour by at least ten minutes: the ladies and the gentlemen, according to their order, rank, and nobility, placed themselves in two rows on either side of the outer door, and between them passed on first in ceremonial order of rank, as at a court-festival, the ladies and gentlemen who at court were entitled to the high and small levees, as well as to the tabouret, and to the kissing of the queen's hand. As they passed, each bowed low, and then, with the same due observance of rank, as was customary at court, the ladies and gentlemen of inferior titles followed two by two, when the higher nobility had passed.'' The Empress Josephine Author, Louise Muhlbach
